Tūranganui-a-Kiwa và Tāhuna-Glenorchy là hai địa điểm đầu tiên của Aotearoa được National Geographic Society lựa chọn vào chương trình thích ứng biến đổi khí hậu toàn cầu Preserving Legacies.
Vịnh Poverty /Tūranganui-a-Kiwa. (Nguồn: Google Maps)Tairāwhiti và quận Hồ Queenstown đại diện Aotearoa tham gia sáng kiến quốc tế
Tūranganui-a-Kiwa (khu vực Vịnh Poverty) và Tāhuna-Glenorchy (thuộc quận Hồ Queenstown) vừa được công bố là hai đại diện của New Zealand tham gia chương trình Preserving Legacies – một sáng kiến toàn cầu kéo dài ba năm do National Geographic Society tài trợ.
Dẫn dắt bởi nhà thám hiểm National Geographic Victoria Herrmann, chương trình hướng tới thúc đẩy các giải pháp thích ứng khí hậu do cộng đồng địa phương lãnh đạo, nhằm bảo vệ môi trường tự nhiên và giữ gìn di sản văn hóa.
Rongowhakaata Iwi Trust giành suất tham gia từ 150 đơn đăng ký
Từ hơn 150 hồ sơ khắp thế giới, tổ chức Rongowhakaata Iwi Trust đã giúp Tūranganui-a-Kiwa trở thành một trong 12 địa điểm toàn cầu được chọn.
Theo trang web của tổ chức, khu vực bộ tộc Rongowhakaata bao gồm Te Kōwhai tại đầm lầy Te Wherowhero, kéo dài về phía trong đến nguồn nước Te Arai, và lên đến Te Reinga ở phía tây nam, bao phủ khu trung tâm thành phố Gisborne, Puhi Kaiti, Wainui và Pouawa.
Lãnh đạo bản địa – chìa khóa cho giải pháp bền vững
Damian Whaanga – trưởng nhóm Taiao của Rongowhakaata – cho biết đây là cơ hội quý báu để xây dựng mối quan hệ quốc tế dựa trên nền tảng tikanga (giá trị truyền thống bản địa), lịch sử và khát vọng tương lai.
"Sự tham gia của chúng tôi khẳng định vai trò thiết yếu của lãnh đạo bản địa trong việc kiến tạo các giải pháp bền vững xuyên thế hệ trước biến đổi khí hậu."
Kết hợp cảnh quan tự nhiên với di sản văn hóa
Chương trình sẽ tập trung vào toàn bộ hệ sinh thái vùng Tairāwhiti, từ sông suối, rừng, đầm lầy – cùng với các thực hành truyền thống và lịch sử bản địa gắn liền với những vùng đất này.
Whaanga chia sẻ sáng kiến sẽ hỗ trợ các chương trình hiện có của họ như:
• Khôi phục đất và hệ sinh thái (tūranga whenua)
• Củng cố bản sắc và sự kiên cường của cộng đồng (tūranga tangata)
• Lưu giữ câu chuyện qua nghệ thuật và truyền thống (tūranga toi)
"Vùng đất không chỉ là tài nguyên – mà là nơi chứa đựng whakapapa (huyết thống), bản sắc, ký ức và mauri (linh hồn sống) của chúng tôi."
Kết nối quốc tế và đồng hành cùng người Aotearoa
Rongowhakaata sẽ hợp tác cùng các dự án quốc tế khác trong chương trình, cũng như với hai đại diện từ Aotearoa là Leslie Van Gelder và Darren Rewi từ Glenorchy. Whaanga bày tỏ niềm tự hào khi Rewi cũng mang dòng dõi Rongowhakaata.
“Giải pháp thích ứng sẽ được thiết kế dựa trên sự tham gia của chính cư dân – bởi đây là dự án do cộng đồng lãnh đạo.”
Năm đầu tiên – xây nền móng cho hành động khí hậu
Giai đoạn đầu tiên của Preserving Legacies tập trung vào:
• Đánh giá rủi ro khí hậu
• Cùng thiết kế chiến lược thích ứng dựa trên hệ tri thức đa dạng
• Chia sẻ câu chuyện trên nền tảng toàn cầu
Trang Facebook chính thức của chương trình cho biết đây sẽ là bước nền vững chắc cho các hành động khí hậu được thực thi vào năm cuối cùng của dự án.
Whaanga nhấn mạnh, cơ hội này đặc biệt quan trọng "trong bối cảnh sự hỗ trợ của chính phủ cho vai trò lãnh đạo khí hậu và cam kết theo Hiệp ước Waitangi đang suy giảm."
Theo 1news.co.nz – Khoa Tran