Ngoại trưởng Đan Mạch chỉ trích chính quyền Trump vì giọng điệu gay gắt khi đề cập đến Đan Mạch và Greenland, khẳng định rằng nước này đã đầu tư nhiều hơn vào an ninh Bắc Cực và sẵn sàng hợp tác với Mỹ.
Ngày Thứ Bảy (giờ địa phương), Ngoại trưởng Lars Løkke Rasmussen đăng tải một video lên mạng xã hội sau chuyến thăm của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tới hòn đảo chiến lược này.
Tuy nhiên, cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn giữ lập trường cứng rắn, tuyên bố trên NBC News rằng:
"Tôi không bao giờ loại trừ khả năng sử dụng vũ lực quân sự" để giành quyền kiểm soát Greenland.
Tàu quân sự HDMS Ejnar Mikkelsen của Hải quân Hoàng gia Đan Mạch tuần tra gần Nuuk, Greenland (Nguồn: Associated Press)Đan Mạch phản đối giọng điệu của chính quyền Trump
Trong video, Ngoại trưởng Rasmussen nhấn mạnh:
"Nhiều cáo buộc và chỉ trích đã được đưa ra, và tất nhiên, chúng tôi sẵn sàng lắng nghe. Nhưng hãy để tôi nói thẳng: chúng tôi không chấp nhận giọng điệu như vậy. Đây không phải cách mà bạn nói chuyện với một đồng minh thân cận."
Greenland là một lãnh thổ tự trị của Đan Mạch và Đan Mạch là đồng minh NATO của Mỹ. Tuy nhiên, Trump đang thúc đẩy kế hoạch sáp nhập Greenland, cho rằng đây là yếu tố cần thiết cho an ninh quốc gia Mỹ.
Trong cuộc phỏng vấn với NBC, Trump nói rằng:
"Tôi nghĩ có khả năng cao chúng ta có thể làm điều này mà không cần dùng đến quân đội."
Nhưng ông cũng tuyên bố đầy ẩn ý:
"Tôi không loại trừ bất kỳ phương án nào."
Khi được hỏi về việc thông điệp này có thể ảnh hưởng thế nào đến Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đang tiếp tục chiếm đóng lãnh thổ Ukraine, Trump đáp ngắn gọn:
"Tôi không quan tâm."
Phó Tổng thống JD Vance đến Căn cứ Không gian Pituffik ở Greenland, thứ sáu, ngày 28 tháng 3 (Nguồn: Associated Press)Mỹ cáo buộc Đan Mạch "đầu tư chưa đủ" vào an ninh Greenland
Trong chuyến thăm Greenland vào thứ Sáu, Phó Tổng thống JD Vance tuyên bố rằng Đan Mạch đã "đầu tư chưa đủ" vào an ninh của hòn đảo này và yêu cầu nước này thay đổi cách tiếp cận.
Vance đã đến căn cứ không gian Pituffik, nơi đặt quân đội Mỹ, cùng vợ và một số quan chức cấp cao. Tuy nhiên, chuyến đi bị rút ngắn do vấp phải sự phản đối dữ dội từ người dân Greenland và Đan Mạch.
Ông chỉ trích:
"Đan Mạch đã không làm tốt trong việc chăm lo cho người dân Greenland. Các khoản đầu tư vào Greenland còn quá ít, và điều này cần phải thay đổi."
Trump sau đó đã đăng tải một video trên Truth Social với tiêu đề "Nước Mỹ sát cánh cùng Greenland", kèm hình ảnh quân đội Mỹ đóng quân tại đây trong Thế chiến thứ hai.
Vance cũng ám chỉ rằng Greenland nên tách khỏi Đan Mạch và liên minh với Mỹ:
"Tôi tin rằng cuối cùng họ sẽ hợp tác với Mỹ. Chúng ta có thể giúp họ an toàn hơn, bảo vệ họ tốt hơn, và giúp nền kinh tế Greenland phát triển mạnh hơn."
Greenland và Đan Mạch phản đối mạnh mẽ
Tuy nhiên, phản ứng từ Greenland rất cứng rắn. Quốc hội Greenland đã nhanh chóng thành lập một chính phủ mới, với 23/31 ghế trong liên minh nhằm chống lại kế hoạch của Trump.
Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen cũng bác bỏ cáo buộc rằng nước này không đầu tư đủ vào an ninh Bắc Cực, nhấn mạnh rằng:
"Đan Mạch là một đồng minh mạnh mẽ và đáng tin cậy."
Ngay cả Vua Frederik X của Đan Mạch cũng lên tiếng trên Facebook:
"Chúng ta đang sống trong một thực tế khác. Không có gì thay đổi về tình yêu của tôi dành cho Greenland và sự gắn kết của tôi với người dân nơi đây."
Tại Copenhagen, hàng trăm người đã biểu tình trước Đại sứ quán Mỹ, giơ cao biểu ngữ "Mỹ, hãy rút lui!", theo đài truyền hình Đan Mạch TV2.
Ngay cả sự kiện Avannaata Qimussersu – giải đua chó kéo xe trượt tuyết quốc gia của Greenland cũng bị ảnh hưởng. Usha Vance, vợ của phó tổng thống Mỹ, ban đầu dự kiến tham gia nhưng sau đó rút lui khi chồng bà chuyển hướng sang thăm căn cứ quân sự, tránh tiếp xúc với người dân Greenland.
Đan Mạch đề xuất đối thoại quân sự với Mỹ
Trong video, Ngoại trưởng Rasmussen nhắc lại hiệp ước quốc phòng năm 1951 giữa Mỹ và Đan Mạch.
Ông cho biết, kể từ năm 1945, sự hiện diện quân sự của Mỹ tại Greenland đã giảm mạnh, từ 17 căn cứ với hàng ngàn binh sĩ xuống chỉ còn 200 lính tại căn cứ Pituffik.
Ông khẳng định:
"Thỏa thuận năm 1951 đã tạo đủ điều kiện cho Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự tại Greenland. Nếu đó là điều Mỹ muốn, hãy thảo luận với chúng tôi."
Rasmussen cũng nhấn mạnh rằng Đan Mạch đã gia tăng đầu tư vào an ninh Bắc Cực. Vào tháng 1, Đan Mạch công bố gói ngân sách 14,6 tỷ kroner (3,67 tỷ NZD) dành cho an ninh Bắc Cực, bao gồm:
✅ Ba tàu hải quân mới
✅ Máy bay không người lái tầm xa
✅ Vệ tinh giám sát
Theo 1news.co.nz – Noo Thuyen