Người dân Auckland sẽ phải trả hóa đơn nước cao hơn khi Watercare chuẩn bị trở nên độc lập về tài chính và chi hàng tỷ đô để cải thiện hệ thống cấp thoát nước của thành phố.
Từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, mức giá mà một hộ gia đình trung bình ở Auckland phải trả cho các dịch vụ cấp thoát nước sẽ tăng 7,2%, tương đương khoảng 7 đô mỗi tháng
Nhưng con số này thấp hơn mức tăng giá 25,8% mà Hội đồng Auckland đã đề xuất đối với biểu phí nước.
Một số người dân Auckland mà phóng viên RNZ đã nói chuyện tại CBD cảm thấy hóa đơn tiền nước của họ đã quá cao, nhưng hầu hết đều sẵn sàng trả nhiều hơn nếu điều đó đồng nghĩa với dịch vụ tốt hơn.
"Ở New Zealand, chúng ta không chi đủ cho cơ sở hạ tầng", Paul Kennedy cho biết. "Khi nguồn nước cạn thì phải chờ rất lâu mới có lại ".
"Giá nước của chúng tôi hiện rất cao. Ngày qua ngày, chúng tôi đang phải chật vật xoay xở. Nếu họ cung cấp dịch vụ tốt, có lẽ chúng tôi sẽ muốn trả nhiều hơn", Renu Davi cho biết.
Fay Roberts cho biết hóa đơn tiền nước của cô hơi cao so với mức mà cô mong muốn.
Cô cho biết nâng cấp cơ sở hạ tầng là điều tốt, nhưng gia đình cô chưa gặp bất kỳ vấn đề nào với hệ thống nước.
Watercare cho biết sang năm, giá nước sẽ tăng thêm 7,2%, sau đó tăng tiếp 5,5% vào năm 2027.
Vào ngày 1 tháng 7, Watercare sẽ độc lập về mặt tài chính với Hội đồng Auckland, nhưng vẫn là một tổ chức do hội đồng kiểm soát.
Điều này sẽ cho phép công ty vay nợ để chi 13,8 tỷ đô trong thập kỷ tới – tương đương 3,8 triệu đô một ngày – nhằm sửa chữa và mở rộng cơ sở hạ tầng phục vụ cho dân số ngày càng tăng.
Giám đốc điều hành của Watercare, ông Dave Chambers cho biết việc vay tiền từ các ngân hàng sẽ giúp công ty có thể tiếp cận các khoản vay dài hạn, từ đó, giảm chi phí mà người dân phải trả.
"Khi chúng tôi xây dựng các công trình đó, chúng sẽ tồn tại trong 50 đến 100 năm và thay vì trả nợ nhanh như trước đây, thì ngay cả những người dân Auckland trong tương lai- những người chưa đến sống tại đây – cũng sẽ bắt đầu trả tiền cho cơ sở hạ tầng mà họ sẽ được hưởng."
Watercare đã giới hạn doanh thu mà họ có thể thu được từ người đóng thuế, Chambers cho biết điều này sẽ dẫn giúp tiết kiệm ước tính là 800 triệu đô trong ba năm tới.
Ở một số khu dân cư tại Auckland, nước thải đang phải được chở đi bằng xe tải vì chưa có hệ thống cống thoát nước cố định, hoặc các nhà máy xử lý đã hoạt động hết công suất.
Ông Chambers nói rằng những khu vực này là ưu tiên hàng đầu của Watercare.
"Đó là tình thế tiến thoái lưỡng nan mà chúng tôi phải đối mặt, chúng ta còn chờ đến bao giờ nữa để nâng cấp những hạng mục cấp thiết khắp Auckland?”
“Tôi không xin lỗi khi nói rằng: ống dẫn đầy thì cũng đã đầy rồi. Chúng ta cần nâng cấp để tăng công suất, bởi nếu cứ tiếp tục kết nối thêm nhiều hộ dân vào hệ thống, thì tình trạng nước thải sẽ tràn ra cảng biển, suối và sông ngòi.”
Watercare dự kiến sẽ khởi động 1000 dự án trong 10 năm tới, bao gồm thay thế nhà máy xử lý nước ở Huia và mở rộng nhà máy xử lý nước thải Māngere.
Đập Huia của Watercare, dãy Waitakere Nghị viên Auckland và ứng cử viên thị trưởng năm 2025- bà Kerrin Leoni đồng tình rằng việc hội đồng thành phố tiếp tục tài trợ cho Watercare là không bền vững.
“Tôi hoàn toàn ủng hộ việc tách riêng khoản nợ. Hội đồng thành phố Auckland có thể tự gánh thêm nợ, còn Watercare có thể tập trung tìm kiếm nguồn vay mà họ cần để giải quyết các vấn đề cơ sở hạ tầng trên toàn thành phố.”
Bà cho biết bà lo ngại về tình trạng sử dụng nước của thành phố khi dân số thành phố tiếp tục tăng lên.
“Trong giai đoạn trời khô hạn vừa qua, nhiều nghị viên đã kêu gọi người dân chỉ tắm trong vòng bốn phút.”
“Khi chúng ta đạt mốc 700.000 dân vào năm 2050, đó sẽ là lượng người tăng thêm rất lớn và tạo áp lực khổng lồ lên cơ sở hạ tầng hiện tại.”
“Đó là lý do vì sao việc thay đổi thói quen sử dụng nước của người dân và đầu tư vào cơ sở hạ tầng cho tương lai của thành phố là điều thực sự cần thiết.”
Hiện tại, Watercare đang nợ hội đồng thành phố 4,2 tỷ đô, số tiền này phải được hoàn trả trong vòng 5 năm tới.
Thị trưởng Auckland, ông Wayne Brown, hiện không có mặt để đưa ra bình luận.
Theo rnz.co.nz – Duong Nguyen