Các vườn cây ăn trái trên khắp đất nước đang nhộn nhịp với mùa thu hoạch trái cây đá sắp kết thúc và vụ thu hoạch nho rượu bắt đầu. Hiện tại, có gần 9.000 lao động tại Aotearoa theo chương trình Nhà tuyển dụng Mùa vụ Được công nhận (RSE).
Hàng ngàn người dân đảo Thái Bình Dương đến New Zealand theo chương trình Nhà tuyển dụng theo mùa được công nhận, nhưng những loại thị thực khác trở nên khó xin hơn đối với những người di cư Thái Bình Dương. Ảnh: RNZ / Johnny BladesNhững lao động này đến từ các quốc gia đảo Thái Bình Dương như Fiji, Vanuatu và Samoa, và là một phần quan trọng trong lực lượng lao động nông nghiệp.
Tuy nhiên, các công đoàn lo ngại rằng các chính sách nhập cư mới của Chính phủ liên minh đang làm giảm quyền lợi của lao động di cư.
Bộ Kinh doanh, Đổi mới sáng tạo và Việc làm (MBIE) cho biết những thay đổi gần đây đối với chương trình RSE từ tháng 9, như tăng trần số lượng lao động lên 20.750 người, là do nhu cầu tăng cao từ các nhà tuyển dụng muốn có thêm lao động.
Những thay đổi khác bao gồm yêu cầu các nhà tuyển dụng phải trả cho lao động trung bình 30 giờ làm việc mỗi tuần trong bốn tuần và dỡ bỏ lệnh tạm ngừng tăng chi phí chỗ ở, đồng thời dỡ bỏ yêu cầu trả cho lao động 10% cao hơn mức lương tối thiểu, điều này chỉ áp dụng cho lao động có kinh nghiệm.
Nhiều công ty trái cây mà RNZ đã tiếp xúc gần đây cho biết lực lượng lao động tại các vườn cây ăn trái trong suốt mùa hè đều ở mức ổn định, bao gồm cả Colin Bond của Hiệp hội Trồng kiwi (Kiwifruit Growers' Incorporated).
“Lao động trong ngành của chúng tôi gồm nhiều thành phần, một trong số đó là chương trình RSE, lao động mà chúng tôi tuyển dụng từ các quốc đảo Thái Bình Dương, và những thay đổi gần đây của Chính phủ là tích cực,” ông cho biết.
“Chúng tôi cũng thấy có nhiều du khách lao động đến New Zealand hơn, và tất nhiên với tỷ lệ thất nghiệp tăng ở New Zealand, việc tiếp cận lao động New Zealand cũng cải thiện.”
MBIE cho biết các nhà tuyển dụng được yêu cầu đảm bảo có sự chăm sóc tinh thần cho lao động, cung cấp đầy đủ đào tạo và duy trì mối quan hệ tốt với cộng đồng, ví dụ như với các nhà thờ.
Theo Faamata Laumalili, quản lý quốc gia thay mặt khu vực Thái Bình Dương của MBIE, phúc lợi của lao động RSE là yếu tố quan trọng trong chương trình này, và các nhà tuyển dụng có trách nhiệm bảo vệ phúc lợi và chăm sóc tinh thần cho lao động của họ.
Tuy nhiên, đồng chủ tịch Liên minh Công nhân Workers' First Union, Antonia Lili'i, cho biết việc giám sát từ các quốc gia xuất khẩu lao động là rất hạn chế sau khi lao động của họ rời đi.
Cô cho biết mọi trách nhiệm đối với sự bóc lột đều do cả hai quốc gia, nước chủ nhà và quốc gia xuất khẩu lao động, chia sẻ.
“Lao động di cư, đặc biệt là lao động theo chương trình RSE, thường bị bóc lột vì họ là lao động giá rẻ. Tại sao họ lại không có các quyền lợi như một người lao động bình thường ở New Zealand?” cô nói.
Cô cũng kêu gọi các nhà hoạch định chính sách cần nghĩ cách bảo vệ quyền lợi của lao động RSE. “Nếu bạn muốn người khác trả cho hưu trí của bạn, bạn cần phải đảm bảo rằng có sự bảo vệ cho lực lượng lao động này.”
Cô cũng cho biết các quốc gia như Samoa đã cung cấp các khóa đào tạo trước khi xuất cảnh để lao động RSE hiểu rõ hợp đồng và quyền lợi của mình trước khi rời đi, nhưng đôi khi các hợp đồng khi đến New Zealand lại khác, bao gồm các khoản khấu trừ thêm cho chỗ ở hoặc bảo hiểm y tế.
Ông Mikee Santos, người tổ chức của Liên minh Mạng lưới Người di cư cho biết, thật không may, vẫn có những kẻ lợi dụng lao động để kiếm lợi tài chính.
Ông nói rằng với sự phụ thuộc ngày càng tăng của New Zealand vào lao động di cư, MBIE cần phải nỗ lực hơn nữa để đảm bảo giảm thiểu tình trạng lạm dụng.
“Chúng tôi đã yêu cầu có những quy trình nghiêm ngặt hơn và nhiều biện pháp bảo vệ hơn cho lao động di cư trong lĩnh vực này, nhưng những thay đổi vẫn chưa đủ.”
Ông Santos cho biết nếu các chính sách không đủ mạnh, điều kiện lao động sẽ ngày càng xấu đi. “Câu trả lời đơn giản là, nếu bạn là lao động di cư, có một số điện thoại miễn phí để gọi khi bị lạm dụng, nhưng không dễ dàng như vậy, vì lao động di cư thường không dám lên tiếng vì lo ngại điều kiện visa, họ sợ sau khi lên tiếng sẽ không được mời quay lại New Zealand.”
MBIE cho biết hiện đang tiến hành các công việc để xem xét các quy định chính sách RSE và đảm bảo tuân thủ, bao gồm việc xem xét các khoản khấu trừ, quyền lợi và phúc lợi của lao động.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen