Cuộc bầu cử liên bang tiếp theo của Úc đang định hình là một trận chiến xoay quanh ví tiền, và các đảng lớn đang đưa ra những cách tiếp cận rất khác nhau để mang lại sự hỗ trợ.
Với chiến dịch năm tuần kết thúc vào ngày 3 tháng 5, phóng viên Aziz Al Sa’afin của 1News Australia phân tích những điều bạn cần biết và lý do tại sao lá phiếu của người New Zealand có thể quan trọng hơn bao giờ hết.
Lãnh đạo Công đảng Anthony Albanese và lãnh đạo Đảng Tự do Peter Dutton. (Nguồn: Getty)Những đề nghị nào được đưa ra trong cuộc tranh cử?
Thủ tướng và lãnh đạo Công đảng Anthony Albanese đang đặt cược vào gói cắt giảm thuế trị giá 17 tỷ đô Úc của mình. Theo kế hoạch giai đoạn 3 đã được điều chỉnh, một người lao động có thu nhập trung bình 73.000 đô Úc (AUD) mỗi năm sẽ được hoàn lại khoảng 1.500 AUD hàng năm, tương đương khoảng 29 AUD mỗi tuần.
Mặc dù kế hoạch này mang lại lợi ích cho nhiều mức thu nhập, một số người làm bán thời gian hoặc có thu nhập thấp có thể chỉ nhận được 5 AUD mỗi tuần, một con số mà phe đối lập đã nhanh chóng nắm lấy.
Trong khi đó, Peter Dutton, lãnh đạo Liên minh Tự do–Quốc gia đối lập, hứa hẹn sẽ mang lại sự hỗ trợ ngay lập tức với vấn đề xăng dầu, cam kết giảm một nửa thuế nhiên liệu trong vòng 12 tháng nếu được đắc cử.
Điều đó sẽ giảm 25 cent mỗi lít xăng cho những người sống bên kia eo biển.
Với bình xăng 60 lít, đó là khoản tiết kiệm khoảng 15 AUD mỗi lần đổ, hoặc lên tới 780 AUD mỗi năm đối với những người đổ xăng hàng tuần.
Cuộc đua đang trở nên rõ ràng: Albanese đưa ra tiết kiệm thuế dài hạn so với lời hứa cắt giảm giá tức thời và rõ ràng của Dutton.
Các cuộc thăm dò ý kiến cho biết điều gì?
Cuộc đua đang rất sít sao và có thể sẽ dẫn đến một quốc hội treo (hung Parliament).
Một cuộc thăm dò của YouGov được thực hiện từ ngày 14–19 tháng 3 năm 2025, với quy mô mẫu là 1500 cử tri, cho thấy hai đảng lớn chia đều với tỷ lệ 50–50 theo hệ thống hai đảng ưu tiên.
Một cuộc thăm dò riêng của Newspoll, được tờ The Australian đưa tin vào ngày 24 tháng 3, cho thấy phía Liên minh đang dẫn trước một chút với tỷ lệ 51% so với 49%.
Về mặt lãnh đạo, Albanese đã lấy lại được vị thế trong các cuộc thăm dò và hiện đang dẫn đầu với 45% ủng hộ làm Thủ tướng, trong khi Dutton theo sau với 40%, theo cuộc thăm dò tháng 3 của YouGov.
Hiện tại, không bên nào hiện đang đạt đủ 76 ghế cần thiết để giành đa số rõ ràng, làm tăng khả năng thực sự về một quốc hội treo, nơi các nghị sĩ độc lập và các đảng nhỏ có thể nắm giữ cán cân quyền lực.
Tại sao lá phiếu của người Kiwi lại quan trọng?
Theo Bộ Nội vụ Úc, có khoảng 670.000 người New Zealand đang sinh sống tại Úc.
Cho đến gần đây, phần lớn người New Zealand giữ thị thực hạng đặc biệt (SCV) và không đủ điều kiện bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử liên bang. Nhưng vào tháng 7 năm 2023, Chính phủ Albanese đã giới thiệu con đường trực tiếp đến quyền công dân Úc, cho phép những người Kiwi đã sống ở Úc được bốn năm có thể nộp đơn mà không cần phải có thường trú trước.
Kể từ đó, hàng ngàn người New Zealand đã trở thành công dân, bao gồm gần 2000 người chỉ trong một buổi lễ vào đầu năm 2025.
Với việc nhiều người New Zealand đủ điều kiện bỏ phiếu hơn bao giờ hết, đặc biệt là ở các khu vực bầu cử tại Tây Sydney, Brisbane và Perth, lá phiếu của họ có thể đóng vai trò trong việc quyết định kết quả bầu cử.
Đáng chú ý, chiến dịch của Dutton phản ánh chiến lược năm 2023 của Christopher Luxon, khi Đảng Quốc gia vận động với cam kết cắt giảm thuế nhiên liệu khu vực và mang lại các giải pháp chi phí sinh hoạt nhanh chóng. Họ thậm chí còn chia sẻ các khẩu hiệu vận động tương tự như "Trở lại đúng hướng".
Khi nước Úc tiến gần hơn tới ngày bầu cử, một điều rõ ràng: chiến dịch sẽ được tiến hành xoay quanh túi tiền của cử tri, và nhiều người New Zealand hơn bao giờ hết sẽ có tiếng nói trong việc ai giành chiến thắng.
Tuy nhiên, khả năng không đứng về phía Albanese. Úc chưa từng tái bầu một Thủ tướng đương nhiệm trong hai cuộc bầu cử liên tiếp kể từ thời John Howard năm 2004, khi mà mọi lãnh đạo từ đó đến nay đều mất chức hoặc bị thay thế trước khi có cơ hội tranh cử lại.
Theo 1news.co.nz – Duong Nguyen