Chính phủ đang đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang hệ thống khoa học mới với những thay đổi lớn dự kiến diễn ra trong năm nay, đồng thời đưa ra một quyết định cứu trợ vào phút chót cho một số bộ phận của Callaghan Innovation.
Những thay đổi này là một phần trong cuộc cải
tổ toàn diện ngành khoa học của chính phủ, theo đó các Viện Nghiên cứu Hoàng
gia (Crown Research Institutes) sẽ sáp nhập thành các Tổ chức Nghiên cứu Công
(Public Research Organisations - PROs) và Callaghan Innovation, một đơn vị thuộc
sở hữu của chính phủ, sẽ bị giải thể.
Callaghan Innovation. Ảnh: RNZ / Rebekah
Parsons-King
Giới khoa học lo lắng vì thiếu thời gian chuyển đổi
Nhiều nhà khoa học tại Callaghan đang đối mặt
với nguy cơ mất việc, cho biết họ rơi vào tình trạng bị động do sự thay đổi đột
ngột. Trước đó, chính phủ đã báo hiệu quá trình thành lập PROs sẽ mất từ 12 đến
18 tháng, nhưng thực tế họ bị cắt nguồn tài trợ vào giữa năm nay, tạo ra khoảng
trống lớn về tài chính.
Tuy nhiên, trong tuyên bố hôm thứ Tư, Bộ
trưởng Khoa học, Đổi mới và Công nghệ Shane Reti cho biết ông mong muốn các tổ
chức mới sẽ đi vào hoạt động từ tháng 10 năm nay, trong khi khung pháp lý chính
thức sẽ được hoàn thiện vào năm 2026.
Gia hạn tài trợ tạm thời cho Callaghan Innovation
Reti cũng thông báo sẽ gia hạn tạm thời nguồn
tài trợ cho một số bộ phận của Callaghan Innovation dự kiến bị ngừng hoạt động
vào ngày 30/6.
Bên cạnh các chức năng đã được xác nhận sẽ
chuyển giao cho Bộ Kinh doanh, Đổi mới và Việc làm (MBIE) hoặc một PRO, nhóm
công nghệ ứng dụng (Applied Technologies) sẽ tiếp tục nhận tài trợ thêm ba
tháng, trong khi nhóm công nghệ sinh học (Biotechnologies) sẽ được cấp vốn đến
tháng 6/2027.
"Việc gia hạn tạm thời nhằm giúp quá
trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ hơn cho các khách hàng và mang lại sự chắc chắn
hơn cho các nhà khoa học tại Callaghan Innovation," Reti cho biết.
Khoản tài trợ kéo dài thêm cho nhóm Công
nghệ Ứng dụng sẽ giúp hoàn tất các hợp đồng hiện có và đảm bảo quá trình ngừng
hoạt động diễn ra trật tự hơn trong những tháng tới.
Phản ứng từ các nhà khoa học và công đoàn
Công đoàn Dịch vụ Công (Public Service
Association - PSA) đã hoan nghênh quyết định này.
Thư ký quốc gia Fleur Fitzsimons cho biết
đây là "tin tốt", đồng thời chỉ trích việc chính phủ cắt tài trợ cho
nhóm công nghệ sinh học trước đó là "vô lý".
Bà nhấn mạnh việc gia hạn sẽ giúp giữ chân
nhân tài tại New Zealand và bảo vệ khoảng 40 công việc. Tuy nhiên, bà cũng bày
tỏ lo ngại rằng khoảng 30 nhân viên trong nhóm công nghệ ứng dụng vẫn chưa có
phương án tiếp theo khi khoản tài trợ chấm dứt vào tháng 9.
Fitzsimons đánh giá cách tiếp cận của chính
phủ là "vụng về ngay từ đầu", nhưng việc công bố kế hoạch thành lập
PROs vào tháng 10 ít nhất cũng mang lại một số chắc chắn cho các nhà nghiên cứu
hiện tại của Crown.
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen