Kính viễn vọng không gian Euclid của châu Âu vừa phát hiện một vòng sáng hiếm gặp bao quanh một thiên hà gần Trái Đất, theo báo cáo của các nhà thiên văn học.
Bức ảnh này do Cơ quan Vũ trụ Châu Âu cung cấp cho thấy một vòng sáng bao quanh tâm thiên hà NGC 6505, được chụp bởi kính viễn vọng Euclid của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu. (Nguồn: Associated Press)Hiện tượng này được gọi là vòng Einstein, xuất hiện quanh một thiên hà cách chúng ta 590 triệu năm ánh sáng – một khoảng cách tương đối gần theo tiêu chuẩn vũ trụ. Được biết, một năm ánh sáng tương đương 9,3 nghìn tỷ km.
Các nhà thiên văn đã biết đến thiên hà này hơn một thế kỷ, nhưng họ vô cùng bất ngờ khi kính viễn vọng Euclid tiết lộ vòng sáng rực rỡ bao quanh nó. Phát hiện này vừa được công bố trên tạp chí Astronomy and Astrophysics.
Vòng Einstein – kiệt tác của lực hấp dẫn
Vòng Einstein thực chất là ánh sáng từ một thiên hà xa hơn nhiều bị bẻ cong theo cách hoàn hảo để bao quanh một thiên thể gần hơn – trong trường hợp này là một thiên hà quen thuộc thuộc chòm sao Draco. Thiên hà xa xôi tạo ra vòng sáng này nằm ở khoảng cách hơn 4 tỷ năm ánh sáng.
Bức ảnh này do Cơ quan Vũ trụ Châu Âu cung cấp cho thấy góc nhìn cận cảnh tâm thiên hà NGC 6505, với vòng Einstein sáng thẳng hàng với nó. (Nguồn: Associated Press)Do lực hấp dẫn của thiên hà phía trước làm méo ánh sáng từ thiên hà phía sau, hiện tượng này được đặt theo tên của Albert Einstein. Quá trình này gọi là thấu kính hấp dẫn (gravitational lensing).
“Các thấu kính hấp dẫn mạnh luôn đặc biệt vì chúng rất hiếm và có giá trị khoa học to lớn. Nhưng trường hợp này lại càng đặc biệt hơn vì nó gần Trái Đất và có sự sắp xếp hoàn hảo, tạo nên một hình ảnh tuyệt đẹp”, Conor O’Riordan từ Viện Vật lý thiên văn Max Planck (Đức), tác giả chính của nghiên cứu, chia sẻ.
Kính viễn vọng Euclid và sứ mệnh vũ trụ
Kính viễn vọng Euclid được phóng từ Florida vào năm 2023 với sự hợp tác của NASA. Sứ mệnh của nó là nghiên cứu năng lượng tối và vật chất tối – hai thành phần bí ẩn chiếm phần lớn vũ trụ nhưng vẫn chưa được hiểu rõ.
Phát hiện vòng Einstein này là một minh chứng quan trọng cho khả năng quan sát của Euclid, đồng thời mở ra cơ hội nghiên cứu sâu hơn về sự giãn nở của vũ trụ và tính chất của vật chất tối.
Theo 1news.co.nz – Noo Thuyen