Sự lây lan của dịch cúm gia cầm tại Mỹ đang khiến các chuyên gia lo ngại, không chỉ vì ghi nhận các trường hợp nhiễm ở người mà còn ở mèo.
Ảnh: AFP / FREDERIC J. BROWNMột mẫu virus được phát hiện ở một bệnh nhân lớn tuổi tại Louisiana, người hiện đang trong tình trạng nguy kịch, cho thấy biến thể mới có khả năng tương thích với đường hô hấp của con người, mặc dù chưa có ghi nhận trường hợp lây lan nào khác.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đã công bố một phân tích cho thấy virus từ mẫu dịch tiết ở cổ họng bệnh nhân có những biến đổi gen có thể làm tăng khả năng liên kết với các thụ thể tế bào ở đường hô hấp của con người.
CDC lưu ý rằng những biến đổi này chưa được phát hiện ở gia cầm, bao gồm cả đàn gia cầm được cho là nguồn lây nhiễm ban đầu của bệnh nhân.
Các nhà khoa học cho biết các đột biến gen có thể xảy ra trong quá trình sao chép của virus, nhưng hiện tại chưa có bằng chứng về sự lây truyền của chủng đột biến này từ người sang người.
Angela Rasmussen, nhà virus học tại Đại học Saskatchewan, giải thích rằng cần có thêm bằng chứng để xác định liệu có nhân tố nào khác có thể làm tăng khả năng lây truyền hay không.
Hơn nữa, các đột biến tương tự đã xảy ra ở những bệnh nhân trước đây mà không dẫn đến bùng phát dịch bệnh.
Thijs Kuiken, chuyên gia tại Trung tâm Y tế của Đại học Erasmus ở Hà Lan, cho rằng việc virus gắn kết vào các tế bào đường hô hấp trên của con người là điều không thể tránh khỏi, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc tăng khả năng lây truyền từ người sang người.
Có thể có 'bước nhảy tiến hóa nhanh chóng'
Rasmussen bày tỏ mối lo ngại về số lượng lớn gia cầm nhiễm virus đang lưu hành hiện nay, vì chúng có thể kết hợp với virus cúm theo mùa, dẫn đến "bước nhảy tiến hóa". Điều này tương tự như các sự kiện đã gây ra đại dịch cúm năm 1918 và 2009.
CDC đã báo cáo 65 trường hợp nhiễm cúm gia cầm ở người được xác nhận vào năm 2024 và nhiều trường hợp khác có thể không được phát hiện.
Các nhà nghiên cứu cũng đang theo dõi chặt chẽ các trường hợp nhiễm cúm gia cầm ở mèo.
Một con mèo ở Oregon đã chết sau khi ăn thức ăn cho thú cưng bị nhiễm virus H5N1, khiến công ty Northwest Naturals phải thu hồi sản phẩm này.
Bác sĩ thú y Ryan Scholz cho biết con mèo này hoàn toàn là mèo nuôi trong nhà và không tiếp xúc với môi trường bên ngoài. Phân tích mẫu thức ăn cho thú cưng trùng khớp với chủng virus được tìm thấy ở con mèo.
Tại tiểu bang Washington, hai mươi con mèo tại nơi cư trú động vật hoang dã cũng đã chết gần đây do cúm gia cầm, theo thông báo từ Trung tâm bảo vệ mèo hoang dã của Washington.
Rasmussen cảnh báo rằng những con mèo nhiễm bệnh từ bên ngoài có thể trở về nhà và gây nguy cơ lây nhiễm cho con người thông qua tiếp xúc gần.
Cô giải thích: "Nếu bạn có một con mèo đi ra ngoài và ăn một con chim chết do nhiễm H5N1, và con mèo đó trở về nhà và bạn âu yếm nó, ngủ với nó, và điều này làm tăng nguy cơ phơi nhiễm".