Với bà Anne (tên đã được RNZ thay đổi để bảo vệ danh tính), cú sốc tâm lý khi trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo đầu tư còn nặng nề hơn cả khoản tiền ít nhất 80.000 đô mà bà đã mất.
"Tôi cảm thấy thật ngu ngốc," bà chia sẻ.
Người phụ nữ 67 tuổi, người mà ngay cả chồng cũng không biết toàn bộ sự việc, đã rơi vào cái bẫy lừa đảo này vào năm ngoái.
Lúc đó, bà đang trò chuyện với bạn bè về việc quan tâm đầu tư vào cổ phiếu, thì một người đàn ông giới thiệu bà với một công ty mà ông khuyên có thể giúp.
"Tôi lên mạng tìm kiếm, họ có một trang web, đầy đủ các điều khoản và điều kiện pháp lý, trông rất hợp pháp. Vì vậy, tôi nghĩ mình sẽ thử xem sao," bà kể.
Ban đầu, bà chỉ đầu tư vài trăm đô và thấy có lãi. Điều này khiến các đại diện của công ty tiếp tục thuyết phục bà bỏ thêm 1.000 đô. "Họ nói 'nếu bạn đưa chúng tôi 1.000 đô, chúng tôi có thể tặng bạn cổ phiếu thưởng'... thế là nó tăng lên."
Bà sau đó đã bị thuyết phục ký hợp đồng đầu tư hàng tháng trong vòng 12 tháng.
"Tôi có thể thấy tiền đang tăng lên. Một số khoản đầu tư tăng, một số giảm, và tôi nghĩ 'nếu đây là lừa đảo thì không có lý gì lại có giảm giá'. Nó cứ lớn dần, từ 1.000 đô thành 5.000 đô, và đó là tiền đô Mỹ nên phải nhân đôi - tôi nghĩ 'có vẻ ổn đấy'."
Khi đó, bà và chồng đang ở trong tình hình tài chính khá ổn định để nghỉ hưu. Bà có thu nhập "khá tốt", họ có một số khoản đầu tư và gần trả hết nợ thế chấp. "Tôi đã thấy tiền của mình tăng lên."
Tuy nhiên, cuối năm ngoái, bà bị một tai nạn nghiêm trọng buộc phải ngừng làm việc.
Khi bà còn đang nằm viện được ba tuần, "nhà đầu tư" gọi điện yêu cầu bà tiếp tục nạp tiền vào tài khoản.
"Tôi nói không, hiện tại tôi đang ở bệnh viện, nên không thể... Họ nói 'trong hợp đồng, bà đã đồng ý nạp một số tiền hàng tháng, và chúng tôi đầu tư dựa trên giả định đó. Giờ bà nợ chúng tôi 25.000 đô'. Tôi nói 'Ôi trời, cái gì cơ?'"
Bà kể rằng bà đã cố gắng yêu cầu họ lấy số tiền từ tài khoản của bà để chi trả, nhưng họ từ chối.
Khi tìm lời khuyên từ cố vấn tài chính, bà đã bị chỉ trích rất nặng nề. Một luật sư cũng xác nhận rằng bà đã mất tiền vào một vụ lừa đảo.
Hiện tại, bà né tránh các cuộc gọi từ kẻ lừa đảo, những người đang tuyên bố bà có 200.000 đô Mỹ trong tài khoản nếu bà chịu đưa thêm 25.000 đô Mỹ nữa.
"Tôi sẽ không làm điều đó. Tôi đã đưa họ khoảng 80.000 đô rồi.
"Bạn thấy tiền của mình tăng lên và nghĩ rằng 'wow, điều này có thể tạo ra sự khác biệt lớn khi nghỉ hưu'. Những người tôi nói chuyện thật sự rất tử tế, có vẻ rất chân thành, cho đến khi bạn cố rút tiền ra."
Người cố vấn tài chính của bà, Carey Church, cho biết số tiền thực tế có thể còn lớn hơn. Church ban đầu không hề hay biết vì Anne đã rút tiền từ KiwiSaver để đầu tư.
Kẻ lừa đảo thậm chí đã đe dọa kiện bà và yêu cầu bà đến ngân hàng xin một lá thư giải thích tại sao không thể tái thế chấp nhà để trả tiền.
Anne cũng đối mặt với nỗi đau từ người bạn từng giới thiệu công ty này: "Anh ấy nói lẽ ra tôi nên nói với bạn sớm hơn, nhưng tôi cảm thấy kinh khủng. Đó là điều xảy ra. Mọi người bị lừa vào những điều này và rất khó để thừa nhận rằng 'tôi đã bị lừa'. Bạn không nghĩ mình lại ngốc đến mức bị dính bẫy."
Do công ty "đầu tư" này đăng ký ở nước ngoài, bà không thể làm gì để lấy lại tiền.
Bà nói rằng dù đã từng tự tin rằng mình là người hiểu biết, bà vẫn dễ dàng rơi vào bẫy.
"Cảm giác thật kinh khủng. Nhưng tôi cũng muốn người khác có cơ hội học hỏi từ việc này. Tôi đã 67 tuổi, đang hướng tới một kỳ nghỉ hưu thoải mái, nhờ vào các lời khuyên tài chính chất lượng... Bây giờ, tôi lại phải trả lãi thế chấp. Thật ngu ngốc, quá ngu ngốc."
Church nhấn mạnh mọi người cần cảnh giác với những vụ lừa đảo hứa hẹn lợi nhuận quá hấp dẫn để là sự thật.
Theo dữ liệu từ Payments NZ, trong năm tính đến cuối tháng 9, 11 tổ chức tài chính lớn nhất New Zealand đã ghi nhận tổn thất 194.269.962 đô do các vụ lừa đảo.
Ian Caplin, chuyên gia kinh doanh từ MBIE, cho biết: "Mặc dù con số này giảm nhẹ so với năm 2022/23, thực tế nó vẫn rất cao, chứng tỏ bọn lừa đảo ngày càng phức tạp hơn."
"Chúng tôi đang nỗ lực giúp người dân New Zealand nhận biết các dấu hiệu của lừa đảo, vì chúng tôi hiểu việc xác định chúng có thể rất khó khăn."
Theo rnz.co.nz – Noo Thuyen