Các doanh nghiệp đang giảm giờ làm việc - và một số doanh nghiệp đang đóng cửa - vì thời gian chờ cấp thị thực lao động "quá dài".
Các nhà tuyển dụng cho biết họ tức giận, căng thẳng và thất vọng, và những người lao động mới đang tự hỏi liệu tiền của họ có hết trước khi được chấp thuận làm việc hay không.
Gaetano Arico sở hữu tiệm bánh pizza Stefanos ở Nelson và đã chờ nhiều tháng để xin thị thực cho nhân viên của mình. Do thiếu nhân viên, anh phải đóng cửa một ngày một tuần và một số buổi sáng.
"Thế nên khi mọi người muốn ăn pizza thì cũng không được vì tôi đã đóng cửa", anh nói. "Toàn bộ cách thức cũ thì nó phức tạp - hệ thống mới thì lại thật nực cười, giống trò đùa vậy".
"Đây là tình huống điên rồ. Một trong những điều kiện để được cấp thị thực công nhận là bạn cần chứng minh rằng bạn có tình hình tài chính tốt để có thể tuyển dụng người đó. Nhưng làm sao bạn có thể làm được điều đó nếu bạn đang mất tiền – do không thể làm việc vì bạn không thể tuyển dụng bất kỳ nhân viên nào?"
Điều này khiến anh vi phạm hợp đồng với khu phức hợp rạp chiếu phim mà nhà hàng tọa lạc, và anh lo lắng cho những nhân viên khác của mình.
Anh cho biết một doanh nghiệp khác ở Nelson đã phải đóng cửa trong khi chờ nhân viên được chấp thuận thị thực.
Hannah Blackwood là giám đốc của nhà máy bia thủ công và quán bar Heyday Beer tại Phố Cuba của Wellington, và lần đầu tiên bà nộp đơn xin thị thực cho một giám đốc bán hàng vào tháng 5.
Bà cho biết sự chậm trễ đã gây ra tác động tàn phá đối với doanh nghiệp, khiến doanh thu của công ty giảm hàng chục nghìn đô mỗi tháng và gây ra căng thẳng thực sự cũng như các vấn đề về sức khỏe tinh thần cho những nhân viên hiện tại.
"Có thể không ai có việc làm vào cuối thời điểm này, chúng tôi có thể cần đóng cửa vì đó là một khoản doanh thu [bị mất] rất lớn", bà cho biết. Bà đã viết thư cho Cơ quan Di trú New Zealand (INZ), yêu cầu họ tính đến số lượng sinh kế phụ thuộc vào doanh nghiệp.
"Vị trí này rất quan trọng đối với doanh nghiệp của chúng tôi và quá trình tuyển dụng đang đặt một gánh nặng không bền vững đối với nhóm và hoạt động của chúng tôi", bà viết.
"Không có nhân viên hiện tại nào khác có thể đảm đương phần lớn trách nhiệm của vai trò này. Nếu vai trò này không được lấp đầy kịp thời, doanh nghiệp có thể buộc phải đóng cửa, dẫn đến việc mất việc làm cho tất cả nhân viên".
Các cuộc gọi hàng ngày không giúp bà liên lạc được với nhân viên phụ trách hồ sơ nhập cư và đơn xin thị thực đầu tiên đã bị từ chối vì lỗi về thiếu thông báo thời gian họ phải quảng cáo vị trí tuyển dụng trong bao lâu.
Thời gian chờ hiện tại của INZ là bảy tháng để kiểm tra công việc và thị thực, cộng thêm ba tháng nữa nếu công ty chưa có chứng nhận.
Blackwood cho biết nhân viên mới của cô - người đã ở New Zealand trong năm năm với thị thực kỹ năng thiết yếu - cần phải trở về Canada để dự đám cưới.
Bây giờ anh ấy không thể quay lại đất nước này và lo lắng rằng anh ấy có thể không thể quay lại trong năm nay.
"Anh ấy thực sự đang trải qua thời kỳ khó khăn. Anh ấy vẫn phải trả tiền thuê nhà ở đây, điện thoại ở đây, phòng tập thể dục ở đây. Anh ấy chỉ mang đủ quần áo cho một tuần thế mà phải ở đó từ tháng 8".
Hospitality New Zealand cho biết họ đã nghe tin từ các công ty tương tự gần như mỗi ngày.
Trưởng phòng truyền thông và vận động Sam McKinnon cho biết nhân viên trong quá trình chờ thị thực lao động của họ được thông qua cũng gặp nhiều khó khăn.
"Kết quả khác là mọi người rời đi, rời khỏi New Zealand. Vì vậy, bạn có những nhân viên có tay nghề muốn ở lại đây, nhưng họ không cảm thấy như họ có được sự lựa chọn chỉ cần chờ đợi cho đến khi cơ quan di trú New Zealand xử lý thị thực của họ."
Cố vấn di trú Tobias Toohill cho biết không chỉ ngành dịch vụ khách sạn bị ảnh hưởng mà tăng trưởng kinh tế cũng đang bị ảnh hưởng.
"Ngay cả các công ty [lớn hơn] hiện có xu hướng nói rằng 'chúng tôi không thấy lý do gì để gia hạn chứng nhận hoặc tham gia vào quá trình này'. Và do đó, tác động kinh tế là các công ty chỉ chọn không tuyển dụng nhân viên.
"Chỉ cần một thay đổi rất nhỏ để trao cho họ quyền làm việc, để họ tiếp tục làm việc cho đến khi kiểm tra việc làm và thị thực lao động được thông qua".
"Những người có tay nghề, họ không còn bận tâm đến New Zealand nữa. Có những lựa chọn tốt hơn ở nơi khác. Phí nộp đơn đã tăng mạnh, hệ thống thực sự khó hiểu và đầy thách thức đối với người sử dụng lao động và người di cư, và đã có quá nhiều thay đổi khiến nhiều người chỉ muốn nói rằng 'Tôi sẽ đi nơi khác'."
Người di cư chỉ sống sót bằng tiền tiết kiệm hoặc tiền gia đình, nhưng chỉ cần một thay đổi nhỏ trong hệ thống là có thể cho phép những người lao động đã ở New Zealand và chuyển từ thị thực khác được chấp thuận làm việc tạm thời, ông nói.
Thị thực làm việc của người sử dụng lao động được công nhận (AEWV) có ba giai đoạn, với các cuộc kiểm tra chi tiết hơn được đưa ra sau khi các tiêu chuẩn lỏng lẻo gây ra nhiều vấn đề về gian lận và bóc lột.
Người đứng đầu Cơ quan Di trú New Zealand Alison McDonald thừa nhận khung thời gian cần được cải thiện và cho biết có những dấu hiệu khả quan cho thấy chúng đã được cải thiện.
"Mười một tuần để được công nhận bởi người sử dụng lao động, 12 tuần để kiểm tra công việc, bốn tháng để xin thị thực lao động, những thời gian đó có thể kéo dài hơn- Tôi không tự hào về điều đó theo bất kỳ cách nào. Tôi thừa nhận rằng nó không đủ tốt và tôi có thể đảm bảo rằng nhóm chúng tôi đang làm việc cùng nhau, cùng với bộ trưởng, đang làm mọi thứ có thể. Đó là lý do tại sao chúng tôi đang xem xét cách chúng tôi sử dụng nhân viên, quy trình của chúng tôi, cách mọi người làm việc, cách họ được quản lý, cách họ xử lý hồ sơ hàng ngày, thực sự xem xét cách họ đưa ra quyết định cấp thị thực, hỗ trợ chủ động hơn cho các sĩ quan và vẫn cố gắng duy trì các thiết lập hạn chế rủi ro đó".
Thị thực lao động là ưu tiên hàng đầu của cơ quan và việc thay đổi cách xử lý các đơn xin AEWV bằng cách nhóm các ngành nghề và người sử dụng lao động tương tự vào với nhau đang cho thấy "những chồi xanh", bà nói.
Theo rnz.co.nz – Duong Nguyen