Shargin Stephens đã bị cảnh sát bắn chết vào năm 2016. Ảnh: RNZ/Vinay RanchhodStephens, 35 tuổi, đã bị cảnh sát bắn vào tháng 7 năm 2016 sau khi tấn công một chiếc xe tuần tra trống bằng dao cắt cỏ. Anh ta đã chết 12 ngày sau đó tại bệnh viện Waikato.
Một cuộc điều tra bắt đầu vào tháng 11 tại Tòa án quận Rotorua nhưng đã bị hoãn lại một phần khi lời khai của nhân chứng và quá trình thẩm vấn mất nhiều thời gian hơn dự kiến.
Trong phiên điều trần đó, do Điều tra viên Michael Robb chủ trì, tòa án được thông báo rằng Stephens đã bị cảnh sát kiểm tra tại ngoại 70 lần trong 38 ngày, đôi khi cả vào giữa đêm.
Stephens đã tích lũy 72 bản án từ năm 1997 đến năm 2015 về tội xâm phạm tài sản và trộm cắp xe cơ giới. Mười chín trong số những tội danh đó được thực hiện khi anh ta đang được tại ngoại.
Cảnh sát cho biết các cuộc kiểm tra là để đảm bảo rằng Stephens, người đang được giám sát điện tử tại ngoại về tội trộm cắp và ma túy, vẫn đang tuân thủ các quy định không sử dụng ma túy và rượu.
Một cuộc điều tra của Cơ quan quản lý hành vi cảnh sát độc lập (Independent Police Conduct Authority-IPCA) vào năm 2017 đã coi các cuộc kiểm tra tại ngoại là "hợp lý" và không liên quan đến hành động của Stephens vào ngày anh ta chết.
Điều tra viên Peter Ryan đã chấp nhận kết luận của IPCA và cho biết cảnh sát đã đúng khi bắn Stephens.
Nhưng phía gia đình (whānau) của Stephens đã thúc đẩy một cuộc xem xét lại của tòa án để phản đối phán quyết đó và yêu cầu một cuộc điều tra đầy đủ.
Vào năm 2022, những điểm bất hợp lý trong vụ án do RNZ tiết lộ đã thúc giục một cuộc điều tra mới của IPCA. Cuộc điều tra này phát hiện ra rằng các cuộc kiểm tra tại ngoại mang tính đàn áp và là một yếu tố có thể dẫn đến vụ nổ súng.
Stephens, một người cắt tỉa cây đã hoàn thành khóa học quản lý vườn cây ăn quả ba tháng trước khi qua đời, đã nhắn tin cho một người bạn lúc 2 giờ sáng và nói rằng: "Chết tiệt anh bạn, họ không để tôi ngủ".
Một cuộc điều tra mới của điều tra viên đã được mở và một cuộc điều tra chính thức đã được ra lệnh.
Trong phần đầu của phiên điều trần năm 2023, một luật sư hỗ trợ cho gia đình của Stephens đã chất vấn cảnh sát về lý do tại sao có nhiều lần kiểm tra như vậy.
"[Hãy tưởng tượng] cảnh sát liên tục đến nhà bạn với tần suất như họ đã làm với Shargin và không tiến hành kiểm tra tại ngoại hợp lệ. Như vậy sẽ là quấy rối, phải không?" Susan Grey nói.
Phía cảnh sát phủ nhận đó là quấy rối.
Cuộc điều tra cũng đã nghe lời khai từ những nhân chứng chứng kiến vụ nổ súng, bao gồm cả cảnh sát đã bắn những phát súng chí mạng, tên của người này đã bị che giấu.
Vào ngày bị bắn, Stephens đã dùng dao (slasher) để cắt cỏ dại ở mộ bà mình để khánh thành.
Nhưng khi nhìn thấy một chiếc xe tuần tra gần nhà mình, anh ta đã dùng con dao đó để tấn công chiếc xe, theo cảnh sát.
Stephens đã bị đuổi đến Đường Te Ngae, nơi một cảnh sát hét vào mặt anh ta để anh ta bỏ vũ khí xuống.
Trong lời khai của mình vào năm 2023, viên cảnh sát đã suy sụp khi nói với cuộc điều tra rằng anh ta cảm thấy tính mạng của mình bị đe dọa khi Stephens vung con dao lên.
Cảnh sát đã giơ súng trường lên, chĩa vào Stephens và hét lên: "Bỏ vũ khí xuống. Bỏ vũ khí xuống".
Tòa án đã nghe thông tin Stephens tiến lên hai bước và giơ vũ khí lên cao hơn vai trước khi anh ta bị cảnh sát bắn hai phát, được gọi là cảnh sát LO5.
Cuộc điều tra sẽ được tiếp tục tại Tòa án quận Hamilton vào thứ Hai. Dự kiến sẽ mất một tuần để nghe các bằng chứng còn lại.
Một phát ngôn viên của văn phòng giám định tử thi cho biết các bằng chứng được đề cập trong phần đầu tiên của cuộc điều tra bao gồm tất cả các lời khai của nhân chứng và cuộc điều tra được tiếp tục sẽ nghe các nhân chứng trình bày về một loạt các vấn đề, bao gồm cả những lo ngại do Giám định tử thi Robb nêu ra liên quan đến hành động của cảnh sát.
Theo rnz.co.nz – Duong Nguyen
