Chi phí kinh tế của biến đổi khí hậu. Hình ảnh minh họa của Crystal Choi và Vania Chandrawidjaja (Nguồn: Getty)Tác động của biến đổi khí hậu không chỉ trong mỗi phạm vi liên quan đến môi trường thông qua hiện tượng nóng lên toàn cầu mà nó cũng đang ảnh hưởng đến ví tiền của mọi người.
Từ phí bảo hiểm tăng đến hóa đơn tiền điện và giá thực phẩm tăng, tác động rất rộng đến nền kinh tế. Gánh nặng tài chính của biến đổi khí hậu cũng có khả năng xâm nhập vào tài chính của chúng ta theo những cách khác, tinh vi hơn.
Sau đây là cách hành tinh nóng lên có thể làm tăng đáng kể chi phí hàng ngày.
Phí bảo hiểm tăng và chi trả bảo hiểm giảm
Giáo sư Ilan Noy, Chủ tịch Khoa Kinh tế về Thảm họa và Biến đổi Khí hậu tại Đại học Victoria ở Wellington cho biết phí bảo hiểm phản ánh rủi ro và biến đổi khí hậu đang thay đổi rủi ro đó.
"Nếu rủi ro tăng, thì giá bảo hiểm cũng tăng", ông nói.
Giá bảo hiểm nhà đã bắt đầu tăng sau trận lũ lụt nặng nề nhất trong kỳ nghỉ lễ Kỷ niệm Auckland và cơn bão Gabrielle xảy ra năm ngoái.
“Những trận lũ lụt đó tồi tệ hơn nhiều so với bất kỳ trận lũ nào chúng tôi từng trải qua trước đây ở New Zealand, vì vậy, chúng đã khiến không chỉ các công ty bảo hiểm mà cả các công ty tái bảo hiểm của họ phải đánh giá lại rủi ro.”
Thiệt hại lớn do cơn bão Gabrielle gây ra đã làm tăng giá bảo hiểm (Nguồn: Getty)Các công ty tái bảo hiểm (Reinsurance) là các công ty cung cấp bảo hiểm cho các công ty bảo hiểm. Họ giúp các công ty bảo hiểm quản lý rủi ro bằng cách gánh chịu một số gánh nặng tài chính khi có các sự kiện cực đoan.
“Tái bảo hiểm sẽ đắt hơn nhiều ... và các công ty bảo hiểm đang chuyển chi phí bổ sung đó cho khách hàng với mức [phí bảo hiểm] cao hơn,” Noy cho biết.
Việc rút lui bảo hiểm — khi các công ty giảm hoặc rút phạm vi bảo hiểm của họ khỏi một số khu vực nhất định vì việc bảo hiểm cho họ trở nên quá tốn kém hoặc rủi ro — cũng là mối đe dọa đối với một số khu vực của đất nước. Một số chủ nhà đã gặp phải vấn đề đó sau các sự kiện lũ lụt năm ngoái.
“Các công ty có thể nói rằng 'chúng tôi không muốn bảo hiểm ngôi nhà này chút nào' hoặc 'chúng tôi sẽ bảo hiểm cho bạn, trừ trường hợp do lũ lụt'”, Noy cho biết.
Nếu bạn không thể bảo hiểm nhà của mình và bạn có khoản thế chấp cho ngôi nhà đó, Noy cho biết về mặt kỹ thuật thì đó là hành vi vỡ nợ thế chấp của bạn.
“Ngân hàng có thể thu hồi khoản vay nếu họ muốn”, Noy cho biết. “Họ chưa làm như vậy ở New Zealand, nhưng họ có thể.”
“[Ngân hàng có thể] nói với bạn rằng bạn phải trả lại [khoản vay], điều đó có nghĩa là bạn phải bán ngôi nhà, đối với hầu hết mọi người. Bây giờ bạn đang bán ngôi nhà trên một thị trường mà bạn không thể bảo hiểm nó, điều đó có nghĩa là chỉ những ai không cần vay tiền mua nhà mới có thể mua được nó. Vì vậy, bạn sẽ chỉ xem xét bán cho những người có thể trả bằng tiền mặt, tức là một số lượng người ít hơn nhiều, và do đó giá sẽ giảm xuống”.
Điều này có thể khiến việc mua nhà trở nên rẻ hơn nhiều đối với những người đang phải vật lộn để đủ khả năng mua nhà, Noy cho biết, nhưng những ngôi nhà đó sẽ không được bảo hiểm, khiến chúng trở thành khoản đầu tư có rủi ro cao.
Nguồn cung thực phẩm
Giá dầu ô liu tăng vọt trong năm nay sau hạn hán ở Tây Ban Nha (Nguồn: istock.com)Biến đổi khí hậu cũng có thể đẩy giá thực phẩm lên cao thông qua các sự kiện thời tiết khắc nghiệt, thay đổi điều kiện trồng trọt và hạn hán gia tăng. Sự gián đoạn chuỗi cung ứng và chi phí sản xuất cao hơn cũng liên quan đến biến đổi khí hậu và có thể đẩy giá thực phẩm lên cao.
Thế giới đã gánh chịu những tác động này, chẳng hạn như giá dầu ô liu tăng đột biến trong năm nay sau hạn hán và nắng nóng khắc nghiệt ở quốc gia xuất khẩu dầu ô liu lớn nhất thế giới, Tây Ban Nha.
David Hall, Giám đốc Chính sách Khí hậu tại Toha Network cho biết, thật khó để nói rõ ràng rằng biến đổi khí hậu đã khiến giá thực phẩm tăng cao.
Lý do là vì giá thực phẩm cũng phụ thuộc vào các yếu tố địa phương.
"Nhưng, như chúng ta vẫn nói trong kinh doanh, biến đổi khí hậu là một yếu tố nhân lên rủi ro", Hall cho biết. "Nó nhân lên những rủi ro này và khiến những cú sốc tích hợp như thế này có nhiều khả năng xảy ra hơn".
Hall cho biết, nếu có thì cũng là rất hiếm ngành công nghiệp sẽ không bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu ở New Zealand, bao gồm cả các ngành nông nghiệp và lâm nghiệp rộng lớn mà quốc gia này hiện đang phụ thuộc.
“Những [ngành công nghiệp] này được biết đến là dễ bị ảnh hưởng bởi các tác động liên quan đến khí hậu hoặc rủi ro của biến đổi khí hậu”, ông nói.
“Tần suất và cường độ của các sự kiện thời tiết khắc nghiệt ngày càng tăng, cho dù chúng ta đang nói về mưa lớn hay hạn hán và cháy rừng kéo dài, thì cả hai đều có tác động rất lớn đến nông nghiệp và lâm nghiệp.”
“Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, một số biện pháp thích ứng cần thiết từ nông nghiệp và lâm nghiệp có khả năng gây gián đoạn. Có thể một số loại cây từng được trồng ở một vùng của đất nước không còn được trồng được ở những nơi đó nữa”.
Một mặt khác của điều đó, Hall nói, là một số loại cây có thể được trồng ở một nơi mà chúng chưa từng.
“Nhưng chủ yếu là do sự gián đoạn của những thứ từng hoạt động ở một nơi và giờ đây không nhất thiết phải hoạt động tốt nữa”.
Sự cân bằng nguồn năng lượng
Theo NIWA, năm ngoái là năm ấm thứ hai được ghi nhận tại New Zealand.Giá năng lượng cũng đã tăng và sẽ tiếp tục tăng do những tác động liên tục của biến đổi khí hậu, Noy cho biết.
"Đây không phải là trạng thái cân bằng bền vững, khi chúng ta chỉ đào năng lượng từ lòng đất [than, dầu, khí] và đốt nó ... vì vậy năng lượng sẽ tốn kém hơn - điều đó là không thể tránh khỏi", ông cho biết.
"Mọi thứ khác đều sử dụng năng lượng, vì vậy mọi thứ sẽ trở nên đắt đỏ hơn theo một số cách và một số thứ sẽ đắt hơn những thứ khác".
Chi phí năng lượng có nghĩa là việc lái xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (ga, than đá, dầu…) sẽ trở nên đắt đỏ hơn nhiều.
Trong khi nhiều người chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông công cộng hơn, Noy cho biết, một số người khác không có lựa chọn đó.
"Nếu bạn sống ở một vùng xa xôi hơn, nơi không có phương tiện giao thông công cộng hiệu quả, bạn phải sử dụng ô tô", ông cho biết.
Đây là một ví dụ khác về việc chi phí của biến đổi khí hậu không được chia đều, Noy cho biết.
"Có rất nhiều bất bình đẳng trong cách phân bổ những chi phí đó. Không có trải nghiệm chung nào về biến đổi khí hậu. Nó đã không công bằng khi một số người bị tổn hại theo nhiều cách, nhiều hơn những người khác.”
Tuy nhiên, Hall cho biết phương trình năng lượng cũng có một mặt cơ hội.
“Nhiều việc chúng ta cần làm để hành động vì khí hậu thực sự sẽ đưa chúng ta vào vị thế kinh tế tốt hơn,” ông nói.
“Đầu tư vào quá trình chuyển đổi năng lượng [từ nhiên liệu hóa thạch sang điện khí hóa] có nghĩa là chúng ta sẽ có một hệ thống năng lượng có chi phí thấp hơn cho tất cả mọi người; chúng ta sẽ không cần phải chi nhiều tiền cho năng lượng như thời điểm hiện tại đang chi cho các hóa đơn hàng ngày của hộ gia đình.”
Hiện có những lời kêu gọi Chính phủ hành động nhiều hơn để khuyến khích người mua ô tô lựa chọn xe điện.Thuế hay phí cao hơn?
Biến đổi khí hậu cũng có thể có nghĩa là thuế cao hơn hoặc phí mới khi các chính phủ trong tương lai phải vật lộn với chi phí để giảm thiểu tác động của tình trạng hành tinh nóng lên và thích ứng với thực tế mới đó, Noy cho biết.
“Chính phủ [sẽ] cần chi tiền để giảm hiệu ứng nhà kính và thiết lập các nguồn năng lượng thay thế và đảm bảo, ví dụ, chúng ta có đủ trạm sạc cho xe điện”, ông nói
Tiền cũng cần được chi cho những thứ như bảo vệ lũ lụt và hỗ trợ người dân và cộng đồng bị ảnh hưởng bởi tác động của khí hậu, chẳng hạn như những người không còn được bảo hiểm nhà ở.
“Tất cả những điều này sẽ tốn kém và số tiền đó được lấy từ thuế của người dân”, Noy nói.
“Vì vậy, điều đó có thể có nghĩa là thuế cao hơn hoặc có thể có nghĩa là cắt giảm các lĩnh vực chi tiêu khác của chính phủ”.
Vị trí của New Zealand trên thế giới
Melissa Stokes xem xét cách các cá nhân có thể đóng góp bằng cách cắt giảm lượng khí thải gây ra biến đổi khí hậu trong cuộc sống của họ.Nhưng, Noy nói, chi phí liên quan đến khí hậu lớn nhất đối với New Zealand sẽ là những gì đang xảy ra ở phần còn lại của thế giới.
“So với phần còn lại của thế giới, chúng ta vừa giàu có hơn vừa chịu tác động nhẹ hơn của biến đổi khí hậu”, ông nói.
“Nhưng nhiều nơi còn lại trên thế giới và, thật đáng buồn, nhiều nơi nghèo đói trên thế giới sẽ phải chịu đựng nhiều hơn nữa từ biến đổi khí hậu.”
“Đây vừa là chi phí về mặt đạo đức vì thật đáng buồn cho nhiều quốc gia nghèo không thể thích nghi và chính phủ của họ không có đủ nguồn lực để hỗ trợ, vừa là chi phí vì nó sẽ ảnh hưởng đến chúng ta.”
“Sẽ có nhiều sự gián đoạn hơn ở những thứ như thị trường thực phẩm toàn cầu và sẽ có khả năng xảy ra xung đột xung quanh nhiều điểm nóng do những thay đổi do biến đổi khí hậu gây ra”.
Hall cho biết New Zealand là một quốc gia ôn đới có thể không phải chịu cùng mức độ nghiêm trọng của các tác động liên quan đến khí hậu như các quốc gia xích đạo nhưng nhiều công ty địa phương phụ thuộc vào các quốc gia khác để cung cấp sản phẩm hoặc hàng hóa và dịch vụ khác.
“Những sự gián đoạn ở các nơi khác trên thế giới sẽ ảnh hưởng đến việc New Zealand giúp họ có thể tiếp cận được các vật liệu hoặc công nghệ mà họ cần”, ông nói.
“Chúng ta đã nếm trải một chút về điều đó trong đại dịch Covid và sự gián đoạn của chuỗi cung ứng khi đó, điều này có tác động lan tỏa đến những thứ như lạm phát.”
“Có khả năng với biến đổi khí hậu, chúng ta sẽ phải đối mặt với những sự gián đoạn tương tự xảy ra thường xuyên.”
Một tia hy vọng?
David Hall cho biết có nhiều cơ hội toàn cầu trong lĩnh vực giải pháp biến đổi khí hậu. (Nguồn: istock.com)Nhưng Hall cho biết, cũng có những cơ hội kinh tế trong việc đưa ra các giải pháp cho những vấn đề này.
“Chúng tôi có rất nhiều công ty lớn đã nổi lên ở New Zealand hướng đến các giải pháp trong lĩnh vực này”, ông cho biết.
“Là một người đã tham gia lĩnh vực này gần 20 năm, tôi cảm thấy lợi ích rõ ràng và hữu hình hơn bao giờ hết”.
Hall cho biết có nhu cầu lớn hơn trong việc đầu tư và hỗ trợ các giải pháp giải quyết biến đổi khí hậu.
“Đây đều là những cơ hội toàn cầu và ... chúng ta có thể tiếp cận những cơ hội đó nếu muốn và đó là nguồn thịnh vượng trong tương lai cho đất nước”, ông cho biết.
“Và chúng ta thực sự cần sự thịnh vượng đó vì thật không may, bên cạnh đó, chúng ta sẽ phải đối mặt với những tác động vật lý và những tác động chuyển đổi này, vì vậy chúng ta thực sự cần có một nền kinh tế thịnh vượng để có thể chi trả cho [điều đó]”.
Theo 1news.co.nz – Duong Nguyen