Một gia đình ở Auckland đang rất đau buồn khi hai thành viên thân yêu trong nhà họ bị Sở Di trú New Zealand yêu cầu phải rời khỏi đất nước.Loasi Latu và chồng đã sống ở New Zealand trong nhiều thập kỷ và được thông báo rằng họ có thời hạn đến thứ Sáu để tự nguyện rời khỏi đất nước.
Vấn đề trở nên phức tạp hơn khi Latu là người chăm sóc toàn thời gian cho anh trai Viliami, người là cư dân New Zealand và cần được hỗ trợ 24/7.
Latu đã giúp nuôi dạy nhiều thành viên trong gia đình nhiều thế hệ của mình. Trên hết, bà hiện là người chăm sóc toàn thời gian cho Viliami do ông bị khuyết tật trí tuệ và động kinh.
Loasi Latu và anh trai Viliami. Ảnh: RNZ/Marika KhabaziLatu cho biết cô rất sợ bị gửi trở lại Tonga sau hơn 20 năm sinh sống ở New Zealand.
"Tôi cảm thấy đau lòng. New Zealand là nhà của tôi. Tôi sợ. Tôi không muốn rời xa anh trai mình. Tôi là người hiểu anh ấy và là người anh ấy lắng nghe. Cả gia đình tôi đều ở đây và các cháu của tôi nữa."
Người phát ngôn của gia đình cô Karina Kaufusi, sống với Latu, cho biết đây là thời điểm khó khăn đối với gia đình và họ đã tiếp cận phóng viên RNZ và công khai câu chuyện của mình như một giải pháp cuối cùng.
"Gia đình tôi đau lòng và chúng tôi có các báo cáo tâm lý từ các chuyên gia nói về tác động tâm lý mà việc dời đi của gia đình cô tôi sẽ gây ra không chỉ đối với chú Billa của tôi mà còn đối với ba thế hệ".
"Anh chị em tôi, chúng tôi có công việc thực sự tốt, chúng tôi đóng góp đáng kể vào nền kinh tế. Bà ấy chăm sóc các cháu gái của tôi. Vì vậy, chúng được giữ lại bà của mình. Bà cần được ở lại nếu không chúng sẽ bị ảnh hưởng về mặt tâm lý vì bà không còn ở đây để chăm sóc chúng nữa. Vì vậy, chúng tôi hoàn toàn suy sụp vì điều này."
Cặp đôi này về mặt kỹ thuật là những người lưu trú quá hạn, hơn 20 năm sau thời hạn thị thực sinh viên mà họ đã đến New Zealand ban đầu.
Nhưng họ nói rằng họ đã bắt đầu quá trình nộp đơn xin thường trú trước khi thị thực của họ hết hạn, nhưng đã bị cố vấn di trú lợi dụng, người đã lấy tiền của họ nhưng không nộp đơn xin thường trú.
Họ tin rằng nếu họ gặp được người đại diện tốt hơn, họ đã được cấp thường trú từ nhiều năm trước.
Họ đã nộp đơn xin chỉ thị đặc biệt để xin thường trú từ bộ trưởng vào năm 2023, nhưng đơn này đã bị từ chối.
Kể từ đó, họ đã thu thập thêm bằng chứng cho đơn xin mới với Bộ trưởng Chris Penk, nhưng Sở di trú New Zealand cho biết cặp đôi này phải rời khỏi New Zealand mặc dù quá trình đó đang được tiến hành.
"Họ đã nói với dì và chú tôi rằng họ cần phải tự nguyện rời khỏi đất nước này trước thứ Sáu. Vì vậy, tất cả những gì chúng tôi yêu cầu là để quá trình xem xét tiếp tục diễn ra, để bộ trưởng xem thêm bằng chứng thuyết phục mới này mà chúng tôi đã thu thập được."
Thông tin mới thu thập đó bao gồm các báo cáo về việc anh trai của Latu, người gần 70 tuổi và mắc chứng khuyết tật trí tuệ và động kinh, sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực như thế nào nếu bà ấy rời khỏi đất nước.
Gia đình gọi ông ấy là Billa và nói rằng Latu chăm sóc ông ấy có nghĩa là ông ấy không tăng thêm áp lực cho hệ thống y tế công cộng bằng cách yêu cầu chăm sóc toàn thời gian.
Nhưng nếu bà ấy không thể làm được thì các lựa chọn sẽ là đưa Billa vào viện dưỡng lão, hoặc gửi ông ấy về Tonga hoặc giữ ông ấy ở lại với gia đình, điều này có thể mang lại nhiều thay đổi cho Kaufusi.
"Lựa chọn đầu tiên là đưa ông ấy vào một hệ thống chăm sóc sức khỏe công cộng đã quá tải, sẽ khiến New Zealand tốn hàng triệu đô vì ông ấy cần được giám sát và chăm sóc 24/7. Đối với chúng tôi, lựa chọn đó không phù hợp về mặt văn hóa."
"Chúng tôi là một gia đình Tonga và trong văn hóa Tonga của chúng tôi, chúng tôi không giao những người yếu đuối dễ bị tổn thương hay giao người thân lớn tuổi cho những người lạ chăm sóc. Gia đình sẽ chăm sóc họ và vì vậy trong lựa chọn thứ hai, với vai trò là người trẻ nhất trong gia đình, là phụ nữ, là người Tonga, nghĩa vụ và bổn phận đối với gia đình là tôi phải hy sinh sự nghiệp mà tôi đang có. "
"Tôi là một kỹ sư cao cấp (senior engineer), trẻ tuổi, da nâu. Ngành kỹ thuật cần nhiều phụ nữ hơn, cần nhiều người ôn hòa hơn trong ngành, và tôi sẽ hy sinh và từ bỏ điều đó để có thể chăm sóc chú Billa của tôi để cung cấp sự giám sát 24/7 mà ông ấy cần."
"Lựa chọn thứ ba là gửi ông ấy trở lại Tonga .... Ông ấy xứng đáng có một cuộc sống chất lượng ở đây. Tonga không có đủ nguồn lực để chăm sóc chú tôi."
Họ cho biết họ tin rằng việc Latu phải trở về Tonga sẽ gây ra tác động về mặt nhân đạo và kinh tế, thông qua việc tăng chi phí cho người nộp thuế để chăm sóc Billa và chất lượng cuộc sống của ông ấy thấp hơn.
RNZ đã hỏi Sở Di trú liệu họ có cân nhắc đến những hậu quả rộng hơn nếu cặp đôi này rời khỏi New Zealand hay không và tại sao họ không thể đợi thêm thời gian để nghe phản hồi cho đơn xin chỉ đạo đặc biệt thứ hai.
Họ đã không trả lời trực tiếp các câu hỏi của phóng viên RNZ.
Trong một phát biểu, giám đốc tuân thủ quốc gia – bà Stephanie Greathead cho biết Latu và chồng cô đã ở lại đất nước này một cách bất hợp pháp kể từ năm 2004 và phải chịu trách nhiệm trục xuất.
Bà cho biết họ không còn quyền kháng cáo nữa và bà khuyến khích họ tự nguyện rời đi.
Yêu cầu mới nhất của gia đình về chỉ đạo đặc biệt là với Bộ trưởng Penk.
Người phát ngôn cho biết: "Bộ trưởng Penk không thể bình luận về các trường hợp cụ thể vì lý do riêng tư. Các yêu cầu can thiệp của bộ trưởng được các viên chức Sở Di trú chuẩn bị trước khi được bộ trưởng xem xét theo Đạo luật Di trú."
Theo rnz.co.nz – Duong Nguyen
