Thi Lam Sa Van đã vay mượn ngân hàng để sang New Zealand làm việc với hy vọng sẽ kiếm được nhiều tiền từ công việc dọn dẹp.
Visa làm việc và hợp đồng với công ty Voda Limited cho biết cô sẽ nhận mức lương 29.66 đô la một giờ cho công việc công nhân xây dựng toàn thời gian.
Tuy nhiên, mức lương và số giờ làm việc của Van chưa bao giờ đạt đến mức như đã được hứa hẹn, và giờ đây ngôi nhà mà Van đã thế chấp cho Ngân hàng có nguy cơ bị mất.
Được hứa hẹn một cuộc sống tốt đẹp hơn cho gia đình, với thu nhập một tháng cao hơn thu nhập cô có thể kiếm được ở Việt Nam trong một năm, nắm bắt cơ hội để vươn lên thoát nghèo, Van đã vay ngân hàng 521,762,715 đồng Việt Nam (tương đương 35,000 đô la New Zealand) thời hạn 12 tháng, số tiền cô biết là cần thiết để đảm bảo hợp đồng làm việc với công ty Voda Limited tại New Zealand.
Theo Cục Di trú New Zealand, chi phí cho Visa Làm việc của Nhà tuyển dụng Được Chứng nhận là 750 đô la, và các nhà tuyển dụng này phải đảm bảo cung cấp ít nhất 30 giờ làm việc một tuần với mức lương tối thiểu 29.66 đô la New Zealand cho lao động.
Tin tưởng sẽ nhận được mức lương này, sau khi có visa, Van đã tính toán xem cần bao lâu để trả hết khoản vay và đã thế chấp ngôi nhà của mình ở Việt Nam - nơi bố mẹ và hai đứa con Van đang sinh sống.
Nhưng Van cho biết, kể từ khi chuyển đến New Zealand, cô không được giao đủ số giờ làm việc hay được trả đúng mức lương đã đề cập trên visa, và hiện cô có nguy cơ mất nhà nếu không có tiền trả ngân hàng trước ngày 17 tháng 4.
"Người ta nói với tôi rằng cuộc sống ở đây rất tốt," Van chia sẻ với báo Stuff qua người phiên dịch.
Cô sống trong một căn hộ ba phòng ngủ cho thuê ở Auckland. Những người cùng phòng với cô cũng là người nhập cư, làm việc cho các công ty khác nhau.
Van cho biết mỗi phòng ở hai người; cô và bạn cùng phòng ngủ chung trên một chiếc đệm đôi trải sàn.
Ngôi nhà được trang bị đơn giản với chỉ có đồ dùng bếp và một bàn ăn trong phòng khách.
Tiền thuê nhà mỗi tuần khoảng 110 đô la, Van thường xuyên phải vay mượn bạn bè và gia đình để chi trả.
Xem qua visa và hợp đồng làm việc, Stuff ghi nhận thông tin nghề nghiệp của Van được tuyển dụng tại Voda Limited là công nhân xây dựng toàn thời gian, với mức lương 29.66 đô la một giờ, bắt đầu từ ngày 13 tháng 9.
Van cho biết cô không có kinh nghiệm hay chuyên môn trong ngành xây dựng, cô đã hiểu rằng mình đến New Zealand để làm công việc dọn dẹp.
Stuff đã xem các tin nhắn giữa Van và Martin Chen, người mà cô gọi là sếp. Martin đã yêu cầu cô dọn dẹp các căn hộ cho thuê khi chúng hết hợp đồng, dọn dẹp khách sạn, trung tâm mua sắm, nhà ở và văn phòng thương mại.
Van cho hay, tuần đầu đến New Zealand, Van làm việc 20 giờ trong bốn ngày và được trả 100 đô la tiền mặt.
Tuần thứ hai, Van làm việc từ thứ Hai đến Chủ nhật và được trả 150 đô la. Sau đó, là 25 đô la cho mỗi công việc dọn dẹp - không quan trọng thời gian làm việc cả ngày hay diện tích không gian được dọn dẹp lớn bao nhiêu.
Sau đó công ty lại thay đổi, chỉ trả 20 đô la cho mỗi lần Van dọn vệ sinh, rồi chỉ còn 15 đô la vì họ có thêm nhân viên từ Việt Nam.
Cô cho biết tất cả tiền lương của mình đều được Chen trả bằng tiền mặt.
Van cho biết có một lần, Chen yêu cầu cô đưa 1800 đô la tiền mặt cho Chen để đóng thuế kèm theo một tờ giấy ghi chi tiết ngân hàng và số IRD, số tiền này cô đã phải vay mượn để đóng.
Stuff đã xem qua tin nhắn mà Van gửi cho Chen để hỏi, rằng Chen đã thanh toán thuế của cô chưa. Chen đã trả lời bằng một bức ảnh chụp màn hình xác nhận khoản gửi ngân hàng 1478.64 đô la được gửi bởi tài khoản của Voda Ltd vào ngày 22 tháng 12.
Thất vọng vì thu nhập thấp, Van cho biết cô cảm thấy không còn lựa chọn nào khác ngoài nghỉ việc và đã gửi tin nhắn xin thôi việc cho Chen vào tháng Giêng.
Trong tin nhắn, cô đã gọi Chen là một ông chủ tuyệt vời và cảm ơn anh ta đã cung cấp cho cô một công việc.
Van cho hay cô phải đổi công việc vì cô đến đây để làm việc và cố gắng kiếm tiền để đủ sống.
Khi stuff liên lạc với Voda Limited, một người đàn ông xưng danh là Scott Liu từ Voda Limited cho biết, Vân đã làm việc cho công ty trong thời gian ngắn, khoảng hai tuần vào đầu tháng 12 năm 2023.
Người đàn ông tên Liu này cho hay, họ đã trả lương cho Van theo hợp đồng lao động. Từ hồ sơ của Voda cho thấy, Van đã làm việc tại một số công trường của Voda Limited cho công việc dọn dẹp cuối dự án.
Liu cho biết thêm, Van đã gửi thư từ chức cho người quản lý của Van sau kỳ nghỉ Giáng sinh và Tết Dương lịch theo như tài liệu đính kèm. Và họ đã kết thúc mối quan hệ làm việc với cô ấy.
Liu phủ nhận biết Martin Chen và cho biết bức thư từ chức mà anh ta chuyển tiếp cho Stuff được Van gửi cho người quản lý của cô.
Về phía Van, cô cho biết cô chỉ gửi tin nhắn đó cho Chen và cũng đã chuyển tiếp bản sao của tin nhắn đó cho Stuff thấy nó đã được gửi cho Chen.
Mặc dù đã cố gắng liên lạc nhiều lần, Stuff không thể liên lạc được với Chen.
Khi được yêu cầu cung cấp các phiếu lương xác nhận số giờ làm việc và mức lương theo giờ của Van hoặc khi được hỏi về tên và thời gian của các công trường xây dựng mà Vân đã làm việc, Liu không trả lời.
Stuff đã đặt câu hỏi về lý do tại sao hợp đồng lao động do giám đốc điều hành Scott Wang của Voda Limited ký lại ghi ngày bắt đầu là tháng Chín, trong khi cô ấy thực tế không bắt đầu làm việc cho đến tháng Mười Hai. Liu cũng không trả lời các yêu cầu liên quan đến mức lương của Van, hoặc các công việc dọn dẹp khác nhau mà Van đã làm.
RICKY WILSON / STUFF
Liu chỉ khẳng định, rằng tất cả các hoạt động do công ty Liu thực hiện đều tuân thủ nghiêm ngặt các quy định liên quan được nêu trong luật Lao động và Di trú của New Zealand.
Kể từ khi chuyển đến Aotearoa, Van đã phải vay mượn tiền từ bạn bè để trang trải cuộc sống và không đủ khả năng gửi tiền về cho gia đình ở Việt Nam.
Cô hy vọng có thể có được visa làm việc mở, cho phép cô ở lại New Zealand làm việc, để trả nợ và giữ lại ngôi nhà của gia đình.
Sau khi Stuff yêu cầu, Cục Di trú New Zealand (INZ) cho biết họ không thể công bố bất kỳ thông tin nào về các công ty hay cá nhân đang được điều tra.
Phát ngôn viên của INZ cho biết họ đã có thông tin về trường hợp những người Việt Nam trả một số tiền lớn để có được việc làm và visa ở New Zealand.
Lời khuyên của INZ dành cho những người muốn làm việc tại New Zealand là hãy nộp đơn thông qua các con đường chính thống được phê duyệt chứ không phải qua các đại lý bên thứ ba, và nếu họ cần trợ giúp với đơn của mình, INZ khuyên họ nên tìm kiếm lời khuyên từ các chuyên gia có chuyên môn về di trú.
Phát ngôn viên cho biết mỗi năm họ đều thực hiện kiểm tra các nhà tuyển dụng đã được chứng nhận theo một tỷ lệ nhất định.
INZ coi trọng mọi cáo buộc gian lận visa và/hoặc bóc lột người nhập cư. Họ khuyến khích mọi người thông báo cho họ về các tình huống tương tự càng sớm càng tốt. Điều này có thể được thực hiện bằng cách liên hệ với trung tâm liên lạc MBIE của INZ hoặc qua Crimestoppers.
INZ đang điều tra 199 nhà tuyển dụng được chứng nhận và đã thu hồi chứng nhận của 224 nhà tuyển dụng.
Theo stuff.co.nz - Tam Nguyen