Nếu đang sử dụng mạng xã hội và quan tâm đến sức khỏe, rất có thể bạn đã từng thấy ai đó quảng cáo về lợi ích của giấm táo (ACV). Từ những năm 1970, giấm làm từ táo lên men được quảng cáo là phương pháp chữa trị mọi thứ, từ chứng giãn tĩnh mạch đến tăng cân. Nhưng có lợi ích nào trong số này đã được xác thực?
Ảnh: Towfiqu Barbhuiya / UnsplashCó gì trong giấm táo?
Giống như những loại khác, giấm táo là sản phẩm sử dụng táo làm thành phần cơ bản đã được lên men. Táo được nghiền nát, ép lấy nước và men được thêm vào để thúc đẩy quá trình lên men chuyển hóa đường thành rượu, sau đó rượu chuyển hóa thành giấm nhờ axit axetic - đây là chất mang lại cho giấm hương vị đặc biệt.
Bạn có thể mua giấm táo đã được lọc và tiệt trùng, hoặc loại giấm táo 'thô' chưa lọc có chứa 'mẹ' – là “chất cặn” bao gồm hàng chục chủng lợi khuẩn, hay còn gọi là men vi sinh, là nguồn gốc của hầu hết các lợi ích sức khỏe của giấm táo.
Giấm táo có lợi cho sức khỏe không?
Xét về các tuyên bố được đưa ra, có rất ít bằng chứng chứng minh về lợi ích sức khỏe của nó. Hầu hết các nghiên cứu về giấm táo đối với người sử dụng đều có quy mô nhỏ và đi kèm với điệp khúc chung của các nhà khoa học: cần nhiều nghiên cứu hơn.
Trang Healthline báo cáo 'không có nghiên cứu nào ủng hộ các lợi ích của giấm mẹ’.
Điều đó nói rằng, có một số phát hiện thú vị khác.
Giấm táo, giống như các loại giấm khác, có đặc tính kháng khuẩn và đã được chứng minh là có tác dụng tiêu diệt mầm bệnh bao gồm cả E.coli. Vì vậy, việc sử dụng nó như một phương pháp truyền thống cũng như một thực phẩm phòng ngừa bệnh tật vẫn có cơ sở khoa học hợp lý.
Cũng có nghiên cứu vào năm 2021 phát hiện việc sử dụng giấm táo ‘có thể có lợi đến tình trạng đường huyết và các thông số lipid ở người trưởng thành’. Do đó, cũng cho thấy giấm táo có thể làm giảm lượng đường trong máu và nồng độ cholesterol xấu.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho biết rằng những phát hiện này “nên được giải thích một cách thận trọng” và cần phải nghiên cứu thêm.
Thêm giấm táo vào nước sốt salad có thể làm giảm chỉ số đường huyết trong bữa ăn nói chung. Ảnh: Olivier Strauss / BaptChuyên gia dinh dưỡng về bệnh tiểu đường Kate Ellison cũng đồng ý những lợi ích này và giải thích cơ chế hoạt động: "Axit làm giảm chỉ số đường huyết (GI) của thực phẩm hay sau bữa ăn, do đó, việc thêm thứ gì đó như nước chanh hoặc nước sốt giấm táo vào bữa ăn hỗn hợp như salad, cơm chẳng hạn , có thể dẫn đến chỉ số đường huyết tổng thể của bữa ăn thấp hơn."
Điều đó có nghĩa là carbohydrate trong bữa ăn được tiêu hóa và hấp thu chậm hơn, dẫn đến lượng đường trong máu thấp hơn sau khi ăn.
Tuy nhiên, Ellison nói rằng hiệu quả này không thể đảm bảo ở tất cả mọi người.
"Một số yếu tố ảnh hưởng đến GI như chất béo, chất xơ, tinh bột, các thực phẩm khác, và GI cũng khác nhau ở từng người. Vì vậy, về mặt lý thuyết, một số người có thể nhận thấy giấm táo làm giảm mức glucose sau bữa ăn của họ; những người khác có thể không trải nghiệm được mức độ lợi ích tương tự."
Giảm cân là một lĩnh vực khác có bằng chứng thú vị nhưng không thuyết phục về tác dụng của giấm táo. Một số nghiên cứu cho thấy giấm táo làm tăng cảm giác no và ức chế cảm giác thèm ăn, điều này có thể dẫn đến giảm cân. Một thử nghiệm năm 2024 trên 120 thanh niên (từ 12 đến 25 tuổi) bị béo phì hoặc thừa cân cho thấy khi những người tham gia uống 3 thìa giấm táo mỗi ngày trong 12 tuần, họ giảm cân và mỡ trong cơ thể, có vòng eo và vòng hông thấp hơn, cơ thể săn chắc hơn, giảm chỉ số khối cơ thể (BMI), lượng đường trong máu và cholesterol. Tuy nhiên, một lần nữa, các nhà nghiên cứu cho biết cần có những nghiên cứu với số lượng người lớn hơn và độ tuổi rộng để tăng sức thuyết phục cho nghiên cứu này.
Giấm táo có tiềm ẩn nguy hại cho sức khỏe không?
Giấm táo thường được thừa nhận là khá an toàn để sử dụng. Có một vài cảnh báo, mặc dù nó có thể gây khó tiêu hoặc trào ngược dạ dày ở một số người, nhưng đôi khi nó cũng được quảng cáo là thuốc chữa những chứng bệnh này. Có lẽ tốt nhất không nên dùng giấm táo trước khi đi ngủ để tránh tình trạng khó chịu vào ban đêm.
Uống giấm táo trực tiếp không tốt cho răng. Nó sẽ làm mòn men răng giống như các loại thực phẩm có tính axit khác. Hãy pha loãng với nước lọc hoặc súc miệng bằng nước sạch sau khi sử dụng.
Giấm táo cũng có thể tương tác với một số loại thuốc theo toa, vì vậy hãy đảm bảo bạn đã tham khảo ý kiến của dược sĩ hoặc bác sĩ trước khi bắt đầu uống nó.
Giấm táo có tốt như thuốc bổ không?
Ellison khuyến nghị không nên dùng giấm táo như một phương pháp chữa trị tổng thể cho bất kỳ tình trạng sức khỏe nào, bao gồm cả bệnh tiểu đường.
Một số người có thể tin rằng họ cảm thấy tốt hơn sau khi dùng nó, nhưng điều này chỉ mang tính cá thể độc lập và không cung cấp bằng chứng về lợi ích sức khỏe khi sử dụng rộng rãi.
Đối với những người mắc bệnh tiểu đường, nếu họ muốn thêm giấm táo vào chế độ ăn hoặc bữa ăn của mình thì không sao. Nhưng không thể thay thế hoàn toàn chế độ ăn uống hoặc thuốc dành cho người bị tiểu đường, cả hai đều là nền tảng để kiểm soát bệnh tiểu đường.
Vì vậy: giấm táo là một sự bổ sung tuyệt vời cho bữa ăn như một món gia vị; nó hữu ích vì đặc tính kháng khuẩn và có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe - nhưng đó không phải là phép màu, và cũng không phải là siêu thực phẩm. Sẽ thật tuyệt vời nếu dùng cho món salad.
Niki Bezzant là nhà văn, diễn giả, nhà báo và tác giả chuyên về sức khỏe, phúc lợi và khoa học.
Theo rnz.co.nz - Pepper
