Lời nói đầu: - Nếu các bạn là những người làm cha, làm mẹ ngày nay thì rất có thể đã xem nhiều video về các em bé học bơi trên các mạng xã hội. Đó là những gì mà những đoạn phim ngắn về những em bé nhỏ được nhúng nước và nghịch dưới nước muốn trình chiếu.
Đã có rất nhiều bài viết liệt kê hàng loạt những lợi ích khi cho trẻ sơ sinh học bơi từ việc giảm nguy cơ đuối nước đến việc cải thiện sự phát triển thể chất và tinh thần.
Mặt khác, việc học bơi này có thể rất tốn kém - lên tới 100 đô một học kỳ. Và sau đó là những rắc rối với các bậc phụ huynh khi ra vào bể bơi với một đứa trẻ nhỏ xíu và dễ bị tuột tay; một quá trình thường kéo dài mất hơn 25 phút của buổi học.
Chúng ta đều biết việc học bơi, hoặc ít nhất là biết những kỹ năng an toàn cơ bản dưới nước, có thể cứu sống trẻ lớn và người lớn. Nhưng liệu việc dạy bơi chính thức ở độ tuổi còn rất nhỏ có đóng vai trò bảo vệ không?
Động lực
Đuối nước là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em trên toàn cầu và ở Aotearoa New Zealand.
Tại New Zealand, trung bình mỗi năm có khoảng 5 trẻ em dưới 5 tuổi chết vì đuối nước - điều mà vốn có thể phòng ngừa được theo Tổ chức An toàn dưới của New Zealand. Năm 2023, đã có 8 trẻ mẫu giáo chết đuối.
Có một điều phải làm rõ: không phải cứ học bơi là trẻ sẽ không bị đuối nước.
Giám đốc điều hành của tổ chức An toàn dưới nước của New Zealand, ông Daniel Gerrard, cho biết hầu hết các vụ đuối nước ở trẻ dưới 5 tuổi là do thiếu sự giám sát đầy đủ. Bồn tắm, xô, bể bơi gia đình và các nơi chứa nước khác trong khu nhà có nguy cơ lớn nhất đối với trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi.
Gerrard cho rằng việc học bơi một cách chính thức và trả phí là không cần thiết đối với trẻ mẫu giáo. Thay vào đó, ông khuyến khích những người chăm sóc trở thành “những giáo viên đầu tiên” của trẻ, thúc đẩy sự an toàn và niềm vui trong và xung quanh nước.
Những hoạt động như đưa trẻ nhỏ đến bãi biển và ngồi cùng trẻ khi nước vỗ vào ngón chân hoặc thậm chí chỉ xây dựng sự tự tin của trẻ với nước ở trong bồn tắm, vòi hoa sen hoặc bể bơi, đều có tác dụng.
“Nếu một đứa trẻ cảm thấy thoải mái khi ở dưới nước thì việc học bơi sau này thực sự dễ dàng”.
Những bằng chứng khoa học
Cho đến năm 2010, Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ vẫn khuyến cáo không nên dạy bơi cho trẻ dưới 4 tuổi vì lo ngại những bài học sẽ khiến cha mẹ có cảm giác an toàn sai lầm. Nhưng hiện nay, họ đã thay đổi quan điểm và cho rằng trẻ em càng nhỏ càng có nhiều lợi ích,
Họ đã thay đổi quan điểm sau khi nghiên cứu ở Hoa Kỳ cho thấy các bài học chính quy có thể làm giảm 88% nguy cơ đuối nước ở trẻ em từ 1 đến 4 tuổi. Nhiều trường dạy bơi ở New Zealand vẫn trích dẫn thống kê này làm lý do khuyến khích phụ huynh đăng ký.
Nghiên cứu thực nghiệm trên những đứa trẻ bị đuối nước cho thấy việc học bơi sớm có liên quan đến nguy cơ đuối nước thấp hơn.
Tuy nhiên, các tác giả cũng nói thêm: “Ở nhóm trẻ từ 1 đến 4 tuổi, các bài học bơi có thể mang lại sự bảo vệ nhất định, mặc dù ước tính thiếu chính xác trong cả hai nghiên cứu khiến việc đưa ra kết luận về quy mô thực sự của bất kỳ hiệu quả nào trở nên khó khăn”.
Và nghiên cứu này không cung cấp thông tin về cơ chế nào mà việc học bơi có hiệu quả.
Những nghiên cứu khoa học gần đây
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ em từ 2 đến 4 tuổi có thể học các kỹ năng sinh tồn như nổi và di chuyển trong nước.
Đối với trẻ nhỏ hơn, không có đủ bằng chứng để nói rằng học bơi có hiệu quả trong việc giảm nguy cơ đuối nước, giáo sư Chris Button tại Trường Khoa học Giáo dục Thể chất, Thể thao và Thể dục thuộc Đại học Otago cho biết. Nhưng sẽ có những lợi ích khác.
Vào năm 2023, Button và các đồng nghiệp đã công bố một bài tổng quan các nghiên cứu để tìm ra những tác động có thể xảy ra khi cho trẻ dưới 3 tuổi tham gia "các hoạt động dưới nước chính thức". (Không tìm thấy nghiên cứu nào trên đối tượng trẻ sơ sinh khi tiếp xúc với các nơi chứa nước hoặc môi trường nước tự nhiên khác, chẳng hạn như đại dương, sông hồ.)
Các tác giả đã tìm thấy những tác động tích cực đến sự phát triển vận động, sức khỏe và sức khỏe của trẻ sơ sinh. Mặc dù rất khó để xác định liệu những lợi ích này có phải là do các chương trình bơi lội cụ thể hay không, chứ không phải do "bất kỳ hình thức kích thích bổ sung nào".
Cuối năm đó, sự hợp tác giữa các nhà nghiên cứu tại Otago, bao gồm Button và Đại học Lisbon, do Tiến sĩ Carolina Burnay dẫn đầu, đã tiếp nối nghiên cứu trước đó cho thấy trẻ sơ sinh có thể nhận thức được nguy cơ té ngã khi rơi xuống đột ngột.
Button giải thích: "Chúng tôi muốn tìm hiểu xem liệu trẻ em có tránh được những cú rơi một cách bất ngờ từ vách đá xuống vùng nước sâu hay không và so với rơi bất ngờ từ con dốc thì cái nào trẻ tránh được hơn”.
Nhóm đã quay phim 178 em bé dưới hai tuổi đến từ Bồ Đào Nha và New Zealand khi chúng chơi gần một "vách đá" hoặc "dốc" nước.
Hầu hết (70%) tránh rơi xuống vách đá. Nhưng chưa đến một nửa (38%) tránh được việc rơi xuống nước qua con dốc.
"Điều thú vị là, những trẻ sơ sinh này đã hoàn thành ít nhất 10 bài học bơi giúp cho trẻ ít có nguy cơ bị rơi khỏi vách đá [90% tránh làm điều này] nhưng có nhiều khả năng rơi xuống dốc nước hơn [84% bị ngã].
Điều đó có nghĩa là những sườn dốc không sâu xuống nước, như ở một số hồ bơi và bãi biển, là môi trường đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh.
Button cho biết thêm: “Tác động của cách tiếp cận nước có ảnh hưởng đến hành vi nhiều hơn so với việc học bơi”.
Quan điểm từ góc nhìn của giáo viên
Chủ tịch của Hội những huấn luyện viên và giáo viên bơi lội New Zealand, ông Daniel Fulton, đồng thời là chủ sở hữu của trường dạy bơi Fulton, đã dạy bơi cho trẻ em gần 20 năm, với các bài học bắt đầu từ 3 tháng tuổi.
"Không có sự thay thế nào cho sự giám sát của cha mẹ. Tất nhiên, tôi vẫn giám sát đứa con trai 4 tuổi của mình khi bé ở trong và xung quanh khu vực có nước, nhưng tôi biết cháu có thể giữ an toàn trong môi trường hồ bơi và cháu biết những gì cần chú ý khi ở bãi biển."
Fulton cho biết ngay cả những bài học khi còn nhỏ cũng cung cấp những “nền tảng” giúp trẻ học bơi sau này.
"Tất cả đều là về sự làm quen và lặp lại. Chẳng hạn như dạy chúng các cách nín thở trước khi chìm xuống, để chúng không uống nước."
Khi trẻ lớn hơn và tham gia các hoạt động ngoại khóa khác, Fulton khuyến khích phụ huynh tiếp tục ưu tiên bơi lội.
"Cuối cùng thì các hoạt động như bóng bầu dục, cricket, bóng lưới... chúng sẽ không cứu được mạng sống của con bạn. Nhưng học bơi thì có thể."
Điều lưu ý
Khi nói đến các bài học bơi cho trẻ sơ sinh, có nhiều tài liệu cung cấp một số lợi ích về sức khỏe và xã hội nói chung. Nhưng phải đến khoảng hai tuổi, trẻ mới phát triển khả năng tự định hướng lại trong nước và kiểm soát hơi thở một cách thích hợp, Button nói.
Trước đó, các chuyên gia đồng ý rằng cần tập trung vào việc tận hưởng các hoạt động dưới nước một cách an toàn, cho dù ở hồ bơi công cộng, bãi biển hay bồn tắm linh hoạt ở nhà.
Dù thế nào đi nữa, cách tốt nhất để giữ trẻ nhỏ an toàn trong và xung quanh khu vực nước là giám sát liên tục và đảm bảo có các rào chắn thích hợp xung quanh hồ bơi, hồ hoặc thậm chí là bồn tắm.
Theo rnz.co.nz - Duong Nguyen