Lạm phát đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn hai năm, nhưng áp lực giá trong nước vẫn dai dẳng và sẽ làm chậm mọi động thái cắt giảm lãi suất.
Số liệu thống kê của Stats New Zealand (cơ quan dữ liệu chính thức của NZ) cho thấy giá tiêu dùng đã tăng 0,5% trong ba tháng cuối năm, đưa tỷ lệ lạm phát hàng năm giảm từ 5,6% xuống 4,7% - mức thấp nhất kể từ tháng 6 năm 2021.
Các số liệu này hoàn toàn phù hợp với kỳ vọng của các nhà kinh tế, nhưng thấp hơn dự báo tháng 11 của Ngân hàng Dự trữ về mức tăng 0,8%.
Chi phí xây dựng và vận hành nhà cao hơn, chẳng hạn như giá nhà, tiền thuê và bảo hiểm nhà ở, đã thúc đẩy mức tăng hàng quý bù trừ cho mức giá rẻ hơn của thực phẩm và nhiên liệu.
Nicola Growden, giám đốc cấp cao về giá cả thị trường của Stats NZ cho biết: “Giá nhà ở tăng so với năm 2023. Giá thuê đắt hơn 4,5% so với cuối năm ngoái”.
“Giá cả của khoảng 1/3 tổng số mặt hàng trong CPI (chỉ số giá tiêu dùng – The consumers price index) đã giảm trong quý 4 tháng 12 năm 2023, mức cao nhất trong hơn 3 năm.”
Tuy nhiên, các con số cho thấy các yếu tố trong nước - được gọi là phi thương mại - hiện là nguyên nhân chính gây ra lạm phát, tăng 1,1% trong quý và 5,9% trong năm.
Các biện pháp lạm phát cơ bản, như loại bỏ các thành phần dễ bị biến động, ở mức 5%.
Các nhà kinh tế dự đoán giá nhà sẽ tăng 0,5% trong quý và 4,7% trong năm nay.
Vào tháng 11, Ngân hàng dự trữ NZ (Reserve Bank of NZ- RBNZ) đã bày tỏ sự thiếu kiên nhẫn trước tốc độ giảm lạm phát diễn ra chậm và thậm chí còn đe dọa tăng lãi suất hơn nữa nếu tiến độ không đạt được.
Các thị trường tài chính đang đặt cược rằng 80% khả năng OCR (tỷ giá tiền mặt chính thức- The official cash rate) sẽ cắt giảm xuống còn 5,25% vào tháng 5 và chắc chắn sẽ có hai lần cắt giảm vào cuối năm nay.
Những con số gần đây cho thấy nền kinh tế đang chậm lại rõ rệt với hoạt động yếu hơn trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ cũng như mức chi tiêu của người tiêu dùng yếu đi, trong đó một số nhà kinh tế cho rằng nền kinh tế đang suy thoái, điều này sẽ tăng khả năng giảm lãi suất.
Cực kỳ nhàm chán
Trưởng phòng kinh tế của Kiwibank, ông Jarrod Kerr gọi những con số này là "một cách cực kỳ nhàm chán" và cho biết sự chậm lại sẽ giúp củng cố kỳ vọng lạm phát thấp hơn.
"Về mặt tâm lý, hiện chúng ta đang nghĩ đến con số 4% khi định giá. Đó là một sự thay đổi lớn so với mức 7%. Động thái hôm nay ... sẽ củng cố đà giảm lãi suất như kỳ vọng."
Ông cho biết có những trở ngại phía trước như chi phí vận chuyển tăng do các cuộc tấn công ở Biển Đỏ và tác động của mức tăng kỷ lục về việc di cư đối với tiền thuê nhà.
“Chúng ta đang trên đà mà lạm phát sẽ chạm mức cao nhất trong mục tiêu 1-3% của RBNZ vào nửa cuối năm nay. Điều đó có nghĩa là việc cắt giảm lãi suất không còn xa nữa.”
Trong khi đó, nhà kinh tế Craig Renney của Hội đồng Công đoàn cho biết những con số này cho thấy không có tác động đáng kể nào của chính phủ với vấn đề lạm phát điều này sẽ định hình lại cách tiếp cận của chính phủ mới.
Renney nói: “Những lời hứa giảm tình trạng lạm phát hiện tại bằng cách cắt giảm chi tiêu công cần phải hết sức thận trọng. Thay vào đó, những cắt giảm đó sẽ chỉ gây tổn hại cho những người sử dụng các dịch vụ đó, với lợi ích kinh tế tổng thể là rất ít hoặc mang tính tiêu cực”.