Ảnh: Canva
a. Tư thế ngồi:
Kiết già: Chân trái gác lên đùi phải, chân phải gác lên đùi trái, tay phải để lên tay trái (việc tay, chân nào để trên hay dưới cũng có thể thay đổi theo tay và chân thuận của mỗi người), hai ngón cái chạm nhau. Mắt nhắm hay mở tùy theo người tỉnh hay thường buồn ngủ, tầm nhìn vừa phải tùy người cao thấp, nhưng thường là mở một phần ba, tầm nhìn không quá sáu tấc từ giao điểm giữa hai chân. Hai trái tai đối xứng với hai bả vai. Chót mũi hướng ngay giữa rốn và đầu hai ngón tay cái. Ngồi không quá thẳng cũng không quá dùn (lưng cong và đầu cúi dễ sanh hôn trầm).
Bán già: Cách thức cũng như ngồi kiết già, có điều chỉ gác một chân lên trên, tùy theo chiều thuận riêng của mỗi người, gác chân phải hay trái lên trên cũng được, không bắt buộc.
b. Nhập thiền:
Đến giờ tọa thiền, trải tọa cụ ra, đặt bồ đoàn lên trên tọa cụ. Ngồi lên bồ đoàn, xương cùng đúng giữa bồ đoàn, nghiêng qua nghiêng lại cho an ổn, sau đó mới kéo chân ngồi. Nới rộng dây lưng, cổ áo, sửa thân ngay thẳng.
Chuyển thân ba lần từ mạnh đến nhẹ. Điều hơi thở, hít vô bằng mũi thở ra bằng miệng. Hít vô tưởng không khí trong sạch vào khắp châu thân, thở ra tưởng phiền não, bệnh tật đều được tiêu trừ. Thở từ mạnh dần đến nhẹ, như vậy ba lần, rồi thở lại bình thường bằng mũi.
Giữ mặt tươi, bình thản, môi và răng vừa khít nhau.
c. Xả thiền:
Khi xả thiền, trước thầm đọc bài Hồi hướng:
Nguyện đem công đức này
Hướng về khắp tất cả
Đệ tử và chúng sanh
Đều trọn thành Phật đạo.
Thở ba lần từ nhẹ đến mạnh, cũng hít vô bằng mũi, thở ra bằng miệng. Hít vô tưởng máu huyết lưu thông khắp châu thân, thở ra tưởng phiền não bệnh tật đều được tiêu trừ. Kế đến:
Ðộng hai bả vai lên xuống, mỗi bên 5 lần.
Cúi ngước đầu lên xuống 5 lần.
Xoay đầu sang phải, sang trái mỗi bên 5 lần, cúi ngước trở lại một lần cho quân bình.
Co duỗi hai bàn tay.
Động thân từ nhẹ đến mạnh 7 lần.
Lần thứ 7 dời hai bàn tay ra hai đầu gối, nhấn mạnh xuống.
Kế đến xoa mặt, hai lỗ tai, đầu, gáy, cổ trước mỗi chỗ 20 lần.
Kế đến xoa vai, tay, dài xuống hông, mỗi bên 5 lần.
Xoa lưng, ngực, bụng từ trên xuống, mỗi chỗ 5 lần.
Xoa hai bên mông đùi, chà dài xuống dọc hai bên đầu gối.
Chà xát hai ngón tay giữa cho nóng rồi xoa vào mắt, đẩy chà từ ngoài vào trong hoặc từ trong ra ngoài tùy mỗi người, mỗi bên 5 lần.
Kế tay nắm đầu ngón chân cái kéo xả chân ra. Xoa xuống xoa lên hai chân cho máu huyết lưu thông, rồi xoa lòng hai bàn chân. Sau cùng duỗi thẳng hai chân, đưa hai tay từ bắp chân thẳng xuống đầu hai bàn chân ba lần (vẫn ngồi trên bồ đoàn). Sau đó bỏ bồ đoàn ra và xoa bóp thêm cho thật kỹ.
Thời gian xả thiền từ 10 đến 15 phút.[1]
[1] Căn cứ “Nghi khóa Thiền phái Trúc Lâm“, Nhà xuất bản Hồng Đức, 2019.
Theo thienvientuequang.vn