Christopher Luxon, sau khi tiếp quản Đảng Quốc gia với đầy dẫy vấn đề vào năm 2021, hiện đã đắc cử Thủ tướng New Zealand.
Ảnh: Anan Zaki/RNZSau thời kỳ lãnh đạo xuất sắc của John Key, ba người kế nhiệm trước Luxon đều không đạt được thành công tương đương. Christopher Luxon nhận chức vào tháng 11 năm 2021 khi tình hình Đảng Quốc gia lúc đó đang trong tình trạng hỗn loạn và khó khăn, đầy thách thức.
- Tỷ lệ bình chọn của Đảng Quốc gia (38.95%) và đảng ACT (8.98%). Chỉ với mức tối thiểu 61 ghế - mức cần thiết để thành lập chính phủ, National đang ở vào tình thế bấp bênh. Việc thành lập một liên minh hoặc một thỏa thuận với NZ First, vốn có đủ số phiếu bầu để đảm bảo 8 ghế trong quốc hội, sẽ mang lại cho National sự hỗ trợ bổ sung và sự ổn định để cầm quyền hiệu quả.
- Đảng Lao động đã trải qua một đêm thảm hại và đối mặt với cuộc khủng hoảng. Với chỉ 26,8% phiếu bầu và hàng loạt thất bại ê chề trong cuộc bầu cử, Chris Hipkins dường như đã sẵn sàng từ chức, nhưng nhận được sự động viên của các đồng nghiệp để ở lại và chấp nhận một quy trình chuyển giao quyền lực có trật tự hơn.
- Tỷ lệ phiếu bầu Đảng Xanh hơi kém so với kỳ vọng, chỉ giành được 10,7% số phiếu, nhưng lại giành được ba ghế cử tri đáng kinh ngạc.
- Đảng chính trị Te Pāti Māori, đã giành lấy các khu vực bầu cử mà Đảng Lao động nắm giữ trước đây. Đáng chú ý, Te Pāti Māori đã giành được bốn ghế đại cử tri, và một trong số đó là Hauraki Waikato. Khu vực bầu cử này được nắm giữ bởi Nanaia Mahuta, thành viên nổi bật của Đảng Lao động. Chiến thắng của Te Pāti Māori trong khu vực bầu cử lịch sử do Đảng Lao động nắm giữ này rất có ý nghĩa và bất ngờ.
Gặp gỡ Tân Thủ Tướng
Mặc dù Luxon có kinh nghiệm quản lý trong lĩnh vực kinh doanh, nhưng chưa được thử thách trong lĩnh vực chính trị, và ông được mô tả là người chưa có nhiều kinh nghiệm chính trị, đặc biệt là trong vai trò lãnh đạo.
Ông Luxon chỉ được xếp hạng thứ 61 trên danh sách ứng cử của Đảng Quốc gia trước khi ông trở thành Nghị sĩ cho Botany vào tháng 10 năm 2020. Trong khoảng 13 tháng là Nghị sĩ, ông ít khi được nhắc đến trong các tuyên bố hoặc sự kiện chính trị.
Sau khi trở thành Thủ tướng, ông Luxon đối mặt với nhiệm vụ đầu tiên là ổn định tình hình rối ren trong hội đồng lãnh đạo. Sau đó, ông đặt mục tiêu nâng cao uy tín của đảng trong các cuộc thăm dò dư luận, làm cho Đảng Quốc gia trở nên đáng tin cậy, điều mà ông đã đạt được chỉ trong vài tháng, đưa Đảng Quốc gia từ 27% trong cuộc thăm dò của RNZ lên 37,5% vào tháng 3 năm 2022, vượt qua Đảng Lao Động đang suy yếu chỉ sau vài tuần.
Buổi sáng sau đêm bầu cử
Sau đêm bầu cử, tình hình ở New Zealand đầy căng thẳng và không chắc chắn. Một lượng lớn phiếu bầu đặc biệt chưa được kiểm, điều này tạo ra sự lo lắng và căng thẳng trong việc xác định kết quả chính thức của cuộc bầu cử.
Chắc chắn Luxon sẽ là Thủ tướng, nhưng đây là một kết quả không lý tưởng, khó xử. Ông đối diện với thách thức trong việc xây dựng một chính phủ ổn định. Đàm phán với đảng NZ First đang là một lựa chọn, dù việc này cũng đặt ra nhiều khả năng và rủi ro.
Còn một lượng lớn phiếu bầu đặc biệt cần được xem xét. Cả Đảng Quốc gia và đảng ACT có thể thất bại hoặc thành công trong việc giữ nguyên hoặc giành thêm ghế nghị sự từ những phiếu này.
Luxon đang đối diện với quyết định giữa việc giữ cho mọi thứ đơn giản nếu chỉ cần một ghế hoặc thỏa thuận với NZ First để đảm bảo tính ổn định và tránh rủi ro từ các thành viên độc lập của Đảng Quốc gia hoặc ACT có thể đưa ra.
Mặc dù Winston Peters từ NZ First đã tỏ ra "sẵn lòng giúp đỡ", nhưng không có cam kết chính thức nào được đưa ra, tạo ra sự không chắc chắn về hình thành chính phủ và tương lai của New Zealand.
Quan điểm của Winston Peters
Winston Peters bày tỏ lo ngại về một khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng.
Winston Peters bày tỏ một loạt các quan điểm và lo ngại, nhấn mạnh vào các vấn đề liên quan đến kế hoạch thuế thu nhập 14 tỷ đô la của Đảng Quốc gia và việc đánh thuế người nước ngoài giàu có mua bất động sản đắt đỏ, đồng thời đề cập đến cam kết của Nicola Willis, cấp phó của Luxon, (người đã gắn chặt vị trí bộ trưởng tài chính của mình với kế hoạch thuế, tuyên bố rằng bà sẽ từ chức nếu việc giảm thuế không được thực hiện). Tuy nhiên, Ông cho rằng vẫn có nhiều điểm cho thấy khả năng trì hoãn hoặc sửa đổi một chút trong việc cắt giảm thuế, nhưng không phải là từ bỏ hoàn toàn kế hoạch. Một sự sai lệch đáng kể so với mức giảm thuế đã hứa sẽ được coi là một lời hứa thất bại.
Quá trình thương lượng chính trị.
Việc này gây ra sự khó xử cho Đảng Quốc gia (National Party).
Tuyên bố rằng việc thương lượng với đảng ACT và thực hiện ngân sách tạm thời trước Giáng sinh nên là điều dễ dàng. RNZ còn đặt ra sự nghi ngờ về việc Đảng Quốc gia có thể tiếp tục làm thỏa thuận với đảng ACT mà không xem xét về việc cần hay không cần hỗ trợ từ NZ First.
Thất bại thảm hại đầy bất ngờ
Bất chấp những thách thức của National, họ có thể an ủi đôi chút vì hoàn cảnh của họ không tệ như Labour.
Kết quả của Đảng Lao động trong đêm bầu cử tương tự như thất bại nặng nề mà National đã trải qua ba năm trước vào cuộc bầu cử năm 2020. Đảng Lao động khi ấy giành được hơn một nửa số phiếu bầu (được coi là một sự kiện bất thường và mang tính lịch sử vào thời điểm đó), cho thấy rằng thành công trước đó là một ngoại lệ chứ không phải là chuẩn mực.
Theo rnz.co.nz - Tam Nguyen
