Ở New Zealand, quyền của các cá nhân được bảo vệ bởi nhiều luật. Các luật này bao gồm các vấn đề bạn có thể gặp phải với các tổ chức chính phủ, doanh nghiệp tư nhân hoặc cá nhân.
Nếu bạn cảm thấy điều gì đó đi ngược lại quyền của mình, bạn có thể khiếu nại. Có một danh sách đầy đủ các cơ quan có thể giúp bạn giải quyết vấn đề của mình.
Bản tuyên ngôn nhân quyền
New Zealand có bản tuyên ngôn Nhân quyền bảo vệ bạn về:
• quyền sống và an toàn
• quyền dân chủ và công dân
• quyền không phân biệt đối xử và quyền thiểu số
• quyền khám xét, bắt giữ và giam giữ
• quyền tố tụng hình sự
• quyền công lý.
Trang web Community Law (Luật cộng đồng) cung cấp thêm thông tin về bản tuyên ngôn nhân quyền. Ủy ban nhân quyền cũng có thông tin về các quyền này và cách khiếu nại nếu có điều gì đó xảy ra trái với quyền của bạn.
Nhân quyền
New Zealand cũng có đạo luật nhân quyền. Nó bảo vệ tất cả mọi người ở New Zealand khỏi bị phân biệt đối xử - bị đối xử bất công hoặc kém thuận lợi hơn so với những người khác có hoàn cảnh giống hoặc tương tự như bạn.
Theo đạo luật, không ai có thể phân biệt đối xử với bạn trên cơ sở:
• tuổi tác, tính dục (giới tính) hoặc khuynh hướng tình dục của bạn
• tình trạng hôn nhân hoặc mối quan hệ của bạn
• có gia đình hay không
• đang có mối quan hệ với hoặc có liên quan đến một người nào đó
• niềm tin tôn giáo hoặc đạo đức của bạn
• màu da, chủng tộc, dân tộc hoặc quốc gia xuất xứ của bạn
• bị khuyết tật, suy yếu hoặc bệnh tật
• quan điểm chính trị của bạn
• tình trạng việc làm của bạn.
Nếu bạn đang phải đối mặt với sự phân biệt đối xử, bạn có thể liên hệ với ủy ban nhân quyền để được giúp đỡ. Họ sử dụng dịch vụ phiên dịch để bạn có thể nói chuyện bằng ngôn ngữ của mình.
Nếu bạn cảm thấy không an toàn, hãy gọi cảnh sát.
Giúp đỡ nếu bạn phải đối mặt với phân biệt chủng tộc hoặc phân biệt đối xử khác
Nếu bạn bị phân biệt chủng tộc hoặc các hình thức phân biệt đối xử khác, bạn có thể khiếu nại với ủy ban nhân quyền. Họ có thể giúp đỡ bằng lời khuyên và thông tin. Nếu cần, họ có thể làm việc với bên kia để giải quyết khiếu nại của bạn. Trường hợp của bạn có thể được chuyển đến tòa án đánh giá nhân quyền. Họ có thể bồi thường nếu tình cảm và nhân phẩm của bạn bị tổn thương.
Bạn có thể báo cáo hành vi lạm dụng và tội phạm do chủng tộc cho Cảnh sát. Trong trường hợp khẩn cấp, hãy gọi 111 để liên lạc với Cảnh sát New Zealand. Để liên hệ với họ trong trường hợp không khẩn cấp, hãy gọi 105.
Quyền của bạn trong một mối quan hệ
Bạo lực hoặc bạo hành gia đình là một vấn đề nhân quyền quan trọng và điều này là trái pháp luật ở New Zealand. Điều này có nghĩa là bất kỳ ai trong một mối quan hệ đều có quyền:
• chấm dứt một mối quan hệ ngược đãi
• đảm bảo môi trường an toàn cho con em họ
• từ chối làm điều gì đó nếu họ không muốn làm điều đó
• làm việc và học tập, tùy thuộc vào tình trạng nhập cư hoặc quốc tịch.
Cảnh sát và các cơ quan khác ở New Zealand coi bạo lực gia đình có tính chất rất nghiêm trọng. Họ có những người có thể giúp đỡ bạn và bạn không cần phải rời khỏi gia đình để được giúp đỡ. Một số cơ quan này có thể thu xếp thông dịch viên nói được ngôn ngữ của bạn.
Bạn cũng có thể được nghỉ 10 ngày có lương và yêu cầu sắp xếp công việc linh hoạt trong thời gian ngắn nếu bạn bị ảnh hưởng.
Nếu bạn lo lắng cho sự an toàn của chính mình hoặc của người khác, hãy gọi cho các tổ chức sau qua đường dây điện thoại khẩn cấp 24 giờ của họ:
Bảo Trợ Phụ Nữ - 0800733843
Đường dây thông tin không ổn - 0800456450
Dịch vụ HELP xâm hại tình dục - 096231700
Bộ dành cho trẻ em dễ bị tổn thương - Oranga Tamariki - 0508326459.
Phụ nữ gốc Á, Phi và Trung Đông cũng có thể liên hệ với Shakti qua đường dây nóng 24 giờ đa ngôn ngữ của họ theo số 0800742584.
Để biết thêm thông tin về luật và cách bạn có thể truy cập hỗ trợ trực tuyến, dịch vụ tư vấn và chỗ ở an toàn, hãy xem các liên kết bên dưới.
Quyền của trẻ em và thanh thiếu niên
Trẻ em và thanh thiếu niên dưới 17 tuổi có các quyền đặc biệt được quy định trong nhiều luật khác nhau.
Những luật này bảo vệ quyền của trẻ em và xác định những quyền đó. Ví dụ:
• quyền cho trẻ em tham gia vào các quyết định về phúc lợi của chúng
• độ tuổi tối thiểu cho những quyền lợi mà trẻ em có thể được hưởng
• độ tuổi mà trẻ em có thể sống xa nhà một cách hợp pháp.
Đánh đập
Đánh trẻ em hoặc dùng vũ lực để kỷ luật trẻ em là bất hợp pháp ở New Zealand.
Quyền được bảo vệ khỏi các hành vi văn hóa bất hợp pháp
Một số tập tục văn hóa là vi phạm pháp luật ở New Zealand và bị trừng phạt nghiêm trọng.
Việc tổn thương bộ phận sinh dục nữ (FGM) hoặc 'cắt bỏ' là vi phạm pháp luật ở New Zealand theo Đạo luật tội phạm, ngay cả khi người phụ nữ hoặc trẻ em gái muốn thực hiện. Thời hạn phạt tù tối đa là bảy năm đối với những người thực hiện hành vi FGM.
Việc sắp xếp để công dân hoặc cư dân New Zealand hoặc trẻ em rời New Zealand để thực hiện hành vi FGM hoặc khuyến khích bất kỳ người nào ở New Zealand thực hiện FGM đối với công dân New Zealand hoặc cư dân bên ngoài New Zealand cũng là bất hợp pháp.
Shakti Women's Refuge (Shakti bảo trợ phụ nữ) nhận thông tin về các hành vi theo văn hóa bất hợp pháp. Hãy liên hệ với Shakti theo số 0800 742 584 để được trợ giúp.
Theo www.live-work.immigration.govt.nz - Tam Nguyen
