National cho rằng việc trên đây chính là một sự xấu hổ to lớn khi Đảng Lao Động tăng mức lương tối thiểu quá nhiều, bởi vì họ nghĩ rằng họ không giúp gì được cho người có thu nhập thấp kiếm sống ngay bây giờ mà không phải gây ra lạm phát.
.png)
Brad Olsen một nhà kinh tế cấp cao của Informetrics trao đổi với Newshub về các chỉ số lạm phát gần đây. Nguồn: Hình ảnh – Getty Images, video – Newshub.Bên thống kê và phân tích New Zealand cho thấy rằng chỉ số lạm phát trong suốt 12 tháng vừa qua là 7.2%, ngoài ra chỉ số này không thay đổi vào tháng 9 và giảm nhẹ vào tháng 6.
Grant Robertson bộ trưởng tài chính đã chia sẻ trên báo cáo buổi sáng của Radio New Zealand (RNZ) rằng chỉ số lạm phát này đã đạt đến đỉnh điểm.
Ông cho hay, hầu hết các phóng viên, bình luận viên đều có chung suy nghĩ với ông trước những con số này. Dù không đồng nghĩa sẽ làm cuộc sống của mọi người dễ ngay tức khắc, nhưng lạm phát là xu hướng.
Vào đầu tuần này, Thủ tướng Chris Hipkins đã chỉ ra được mục tiêu ưu tiên số 1 của ông năm nay là “đại dịch” lạm phát toàn cầu.
Robertson cho biết Thủ tướng đang đặt chi phí sinh hoạt của mọi người lên đầu. Thủ tướng yêu cầu họ phải nhìn lại và xem xét lại - tất cả - một lần nữa, về những thứ mà họ sắp làm, để đảm bảo ưu tiên cho những vấn đề đang ảnh hưởng tới mọi người trong đời sống hằng ngày.
Làn sóng của chỉ số lạm phát cho đến tận bây giờ không còn là điều xa lạ đối với New Zealand. Tại Úc, chỉ số này vẫn đang tăng, đã chạm được con số 7.8% trong vòng 12 tháng; còn bên Anh thì chỉ số này đạt tăng từ 10.5% đến 11.1% vào tháng 10; trong khi Hoa Kỳ, chỉ số giảm từ 6.5% lại tăng lên đến 9.1% vào giữa 2022.
Đại diện bộ tài chính quốc gia, Nicolas Willis cho rằng nguyên nhân giá lạm phát tăng giảm không thể cứ do những yếu tố ảnh hưởng đến từ bên ngoài. Theo thống kê, vào quý tháng 12, chỉ số lạm phát đối với các mặt hàng phi ngoại thương đạt 1.5%, tăng nhẹ so với 1.4% của chỉ số lạm phát đối với mặt hàng ngoại thương.
Wilis cho biết áp lực lạm phát trong nước đang thúc đẩy lạm phát cao hơn so với thực trạng toàn cầu.
Robertson đoán rằng kể từ tháng 4 trở đi sẽ có “những gia tăng đáng kể về phúc lợi, hoàn thuế, quỹ hưu trí” để giúp những con người đang khó khăn chật vật ngoài kia.
Wilis cho biết họ nhận thấy rõ ràng sự chật vật của những người thu nhập thấp.
Điều đáng xấu hổ là Bộ Lao động đã tăng lương tối thiểu quá nhiều trong những năm trước, nhưng những gì bạn thấy là họ không thể tăng nhiều như vậy trong những năm lạm phát này vì họ biết rằng nó sẽ được bỏ qua.
Trong ngân sách đầu tiên của bộ trưởng bộ Tài chính Grant Robertson đã tăng mức lương tối thiểu lên đến 4.3%, tiếp đó với sự gia tăng 7.3% vào năm 2019. Kể từ đó, con số này đã lần lượt là 6.8% và 5.8% và tất nhiên, vào năm 2022, cũng chính là năm đầu tiên mà sự gia tăng chỉ số lạm phát diễn ra bất thường, chỉ số này đạt ở mức 6%, tăng thêm so với 1 năm trước đây.
Mức tăng lương tối thiểu năm nay, nếu có, vẫn chưa được công bố. Mặc dù Đảng Quốc giá đã phản đối việc tăng lương của Robertson trong qua khứ, nhưng về việc làm tăng tỉ lệ thất nghiệp vẫn chưa được thông qua.
Wilis nghĩ rằng: “Chúng tôi vẫn nghĩ rằng vào mọi năm cho đến bây giờ việc tăng mức lương tối thiểu cho công nhân là một điều đúng đắn, nhưng quan trọng là sự cân bằng mà bạn tạo ra từ việc tăng mức lương ấy.”
“Bởi vì chúng tôi không muốn người lao động một mặt được trả nhiều tiền hơn, mặt khác phải chi trả quá nhiều cho những chi phí ở siêu thị, tiền thuê nhà, và một số thứ khác dẫn đến là tiền lương của họ cũng cạn kiệt.”
Khi Bill English thuộc Đảng Quốc Gia đã từng là bộ trưởng bộ tài chính, ông thường tăng mức lương tối thiểu sao cho nằm giữa 25 xu đến 50 xu trong 1 năm; trong khi Robertson thì lại tăng đến giữa 75 xu và 1.20 đô.
Melissa Ansell-Bridges thư ký thuộc Hội đồng Công Đoàn cho biết họ muốn con số 23.65 đô này được đạt tới do chiến dịch “Lương đủ sống” đề ra. Đó sẽ là mức tăng 11,6%, thấp hơn bất kỳ mức tăng nào trong lịch sử gần đây.
Bà chia sẻ với báo cáo buổi sáng của New Zealand rằng mức lương ấy cần phải đủ để cho những người lao động trang trải cuộc sống, không chỉ để sống qua ngày.
Ngoài ra, Bà còn đề nghị chính phủ, cũng như bên phía ngân hàng cần có cách tiếp cận tinh tế hơn để hạn chế lạm phát hơn là chỉ tăng chi phí vay.
Về chi phí nhà cửa
Paul Gilbred, giám đốc điều hành của Community Housing Aotearoa cho rằng chi phí trở đáng kể nhất đối với mọi nhà đó chính là chi phí nhà ở, hay còn gọi là “miếng ghép quyết định” cho việc kiểm soát chi phí.
Cho đến nay, đó là chi phí lớn nhất đối với hầu hết các hộ gia đình ở New Zealand
nếu họ thuê nhà, thì đó là trả tiền thuê nhà. Nếu sở hữu một phần thì trả tiền thế chấp. Còn nếu bọn họ đủ khả năng để sở hữu căn nhà đó hoàn toàn, thì đó chính là cách “rẻ” nhất mà bạn có thể sống.”
Đảng Quốc Gia đang cân nhắc khôi phục lại việc giảm thuế cho chủ đất, cho rằng việc điều này dẫn đến việc tăng giá thuê.
“Chúng tôi đã thấy trong thực tế rằng hầu như các người thuê nhà bây giờ đều phải trả thuế cao hơn so với trước đây. Và tất nhiên, chính phủ cũng đã được các cố vấn cân nhắc về những giá cả này có thể sẽ tăng theo thời gian.”
Theo nguồn thông tin từ Tenancy Services, sau khi tăng mạnh từ 500 đô trong 1 tuần vào cuối năm 2021 lên tới 550 đô, giá thuê trung bình hàng tuần đã ổn định trở lại.
Trong 5 năm tính đến tháng 9 nay, giá thuê trung bình đã gần đạt đến 32%. Ngược lại với 5 năm trước, khi Đảng Quốc Gia nắm quyền thì giá này chỉ tăng đến 24%.
Willis nói: “Sự thật là tiền thuê nhà đã tăng lên đáng kể dưới thời Đảng Lao động. Bà ấy sẽ không đảm bảo việc tăng tiền thuê nhà sẽ cải thiện nếu Đảng Quốc gia giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 10, bởi vì "có một số yếu tố" ảnh hưởng đến giá cả như là chi phí để xây nhà mới.
Giám đốc Vật tư Carl Taylor nói rằng giá của các cổ phiếu của ông đang được “chững lại”.
Ông còn cho rằng hỗ trợ cắt giảm đi chi phí xây dựng là tiền đề tốt cho việc nhập khẩu các vật liệu xây dựng dễ dàng hơn, tăng tính cạnh tranh hơn, như đã được đề xuất bởi trong báo cáo của Ủy Ban Thương Mại vào năm 2022.
Theo newshub.co.nz - Tam Nguyen