Những bất đồng về thương hiệu luôn là những chủ đề khá phức tạp giữa người Kiwi và người Úc. Trong một thời gian dài, những người sản xuất mật ong Manuka tại Úc và New Zealand đã từng nổ ra cuộc tranh giành quyền sở hữu thương hiệu nổi tiếng này.
Theo tờ Bloomberg, một vụ tranh chấp thương hiệu liên quan tới mật ong Manuka nổi tiếng với khả năng kháng khuẩn đã từng diễn ra ở châu Úc. Những người nuôi ong ở New Zealand tuyên bố họ có quyền sở hữu duy nhất đối với cái tên “Manuka”. Trong khi đó, những người nuôi ong ở Australia khẳng định cây Manuka là loài thực vật cung cấp nguyên liệu cho mật ong Manuka, có nguồn gốc từ đất nước của họ.
Theo Peter Molan, một học giả và một khoa học gia nay đã nghỉ hưu ở New Zealand, bắt đầu nghiên cứu các đặc tính của mật ong từ hồi hơn 30 năm về trước, không mấy người thích loại mật ong được tạo ra bởi loài ong thụ phấn cho hoa của loài cây manuka bản địa.
Sau đó, Molan phát hiện có điều gì đó đặc biệt về mật ong manuka. Dường như nó có tính năng kháng khuẩn, không giống như các loại mật ong khác trên thế giới; một số nghiên cứu cho thấy nó có thể giúp lành vết thương và tăng cường hệ miễn dịch.
Cụ thể, tính năng chống khuẩn của các loại mật ong khác có được là do chất hydrogen peroxide vốn bị tan rã nhanh chóng trong cơ thể, trong khi chất tương tự trong mật ong manuka thì không có peroxide nên không tan rã như vậy.
Nhiều công dụng bảo vệ sức khỏe của loại mật ong này vẫn còn đang được kiểm nghiệm.
Thế nhưng, một khi tin tức về công dụng được cho là chữa lành vết thương của nó vượt ra ngoài biên giới New Zealand thì thứ sản phẩm này đã đi từ chỗ nằm bên lề thế giới mật ong đến trở thành một ngành kinh tế toàn cầu trị giá nhiều triệu Mỹ kim.
Cách đây khoản mười năm về trước, hầu như không nước nào nhập khẩu mật ong từ New Zealand. Nhưng hiện nay, Trung Quốc và Hong Kong đã trở thành hai thị trường lớn nhất thế giới về lượng nhập khẩu mật ong Manuka.
Mật ong Manuka rất nổi tiếng, và người dân Trung Quốc rất ưng loại mật ong này. Người tiêu dùng thuộc tầng lớp trung lưu ở Trung Quốc không tin tưởng chất lượng mật ong “Made in China” nên họ sẵn sàng mua mật ong sạch của nước ngoài với giá cao hơn.
Với mức giá lên đến 1.789 nhân dân tệ (tương đương 279 đô la Mỹ) một hũ 500g mật ong manuka tại thượng hạng thì chỉ có những người thật sự giàu có mới đủ tiền mua được.
Theo Hãng tin Bloomberg, Comvita (New Zealand) là một trong những công ty sản xuất mật ong Manuka hàng đầu thế giới, có cơ cở nuôi ong ở đảo Long Island. Công ty Comvita đạt doanh số 231 triệu đôla New Zealand, trong đó một nửa nguồn thu này là từ người tiêu dùng Trung Quốc.
Tổng kim ngạch xuất khẩu mật ong của New Zealand đã đạt mức 121,5 triệu đô la Mỹ hồi năm 2014 so với chỉ 23,7 triệu đô la trong năm 2005.
Và nó còn có thể tăng nhiều hơn nữa: mục tiêu của chính phủ New Zealand là xuất khẩu mật ong manuka đạt 779 triệu Mỹ kim một năm, ngành công nghiệp mà tính đến năm 2028 sẽ trở thành có giá trị như ngành rượu vang của nước này.
Kết quả là việc hái ra tiền dẫn đến sự giành giật quyền sở hữu cái tên Manuka.
Mật ong Manuka là do ong thụ phấn trên một loại cây bụi có tên khoa học là Leptospermum scoparium (dân gian gọi là cây trà, Damask đỏ hoặc Manuka).
Loại cây này mọc nhiều ở Úc và New Zealand. Và trong khi mật ong ở New Zealand thu hút sự chú ý, người nuôi ong mật ở Úc cho biết mật ong của họ chính từ cây Manuka đã được luật pháp công nhận.
Leptospermum scoparium mọc ở cả New Zealand và Australia. Mặc dù giống Leptospermum scoparium ở New Zealand nổi tiếng hơn, những người nuôi ong ở Australia khẳng định mật ong của họ cũng có quyền lợi hợp pháp đối với thương hiệu Manuka.
Vào giữa năm 2016, công ty Capilano Honey, thương hiệu mật ong thống trị thị trường Australia, tuyên bố trên trang web rằng họ bán 3 loại mật Manuka với mức độ ngọt khác nhau. Gồm thấp, trung bình và cao. Và mọi sản phẩm của họ đều là mật ong nguyên chất.
Tuyên bố của Capilano Honey khiến John Rawcliffe, người phát ngôn của Hiệp hội Mật ong thượng hạng (UMF) tại New Zealand, bất bình. Theo ông, chỉ mật do ong ở New Zealand tạo ra mới xứng đáng mang tên mật ong Manuka. Những người nuôi ong, nhà sản xuất và xuất khẩu mật ong thuộc UMF chiếm khoảng 80% doanh số mật Manuka của New Zealand.
Ông Rawcliffe nói: “Người tiêu dùng kỳ vọng nếu là mật ong Manuka thì phải là từ New Zealand. Manuka là tên của bộ tộc thiểu số Maori. Chúng tôi quyết tâm bảo vệ nó”.
Ông cho rằng Manuka xứng đáng được bảo vệ như rượu sâm-banh hoặc các sản phẩm uy tín khác gắn bó với một khu vực hoặc một quốc gia. “Tôi có thể hái vài quả bắp làm rượu whisky nhưng tôi không thể gọi nó là whisky Scotland”.
Năm 2016, UMF đã nộp đơn xin đăng ký nhãn hiệu Manuka lên Chính phủ New Zealand. Họ cho biết động thái này là “nền tảng để bảo vệ một sản phẩm hạng nhất được quốc tế công nhận của riêng New Zealand”.
Ngày 9-8-2016, UMF đã tổ chức Hội thảo “Đây là Manuka”, với sự có mặt của nhiều nhà khoa học New Zealand, Úc, Nhật Bản và Trung Quốc đến bàn luận về sự đồng nhất hóa học của mật ong Manuka thật.
Trevor Weatherhead, Tổng giám đốc của Hội đồng Công nghệ mật ong Úc, cho rằng New Zealand không thể độc quyền về Manuka: “Chúng tôi cũng có đúng loại cây họ có”. Ông nói thêm mật ong Manuka do Úc sản xuất đồng chất lượng với mật ong Manuka của New Zealand.
Về chuyện khẳng định cái tên Manuka là tên trong ngôn ngữ của bộ tộc Maori ở New Zealand, theo ông Weatherhead cái tên này cũng có trong di sản của Úc: “Chúng tôi có chứng cứ chữ Manuka đã được sử dụng rất nhiều năm ở bang Tasmania. Người New Zealand chỉ nghĩ đến chuyện tiếp thị mà thôi”.
Theo Bloomberg, New Zealand có một lợi thế lớn. Ông Weatherhead cho biết cây Manuka không phổ biến ở Úc như ở New Zealand, điều đó làm hạn chế khả năng sản xuất mật ong chất lượng cao của ngành nuôi ong ở Úc: “Họ có nhiều vùng trồng cây Manuka. Ở đây thì có sự chọn lọc nơi lấy ong”.
Dương Nguyễn tổng hợp
Theo wikipedia, BBC
 |
| Mật ong mānuka có thể giúp lành vết thương và tăng cường hệ miễn dịch |
Theo tờ Bloomberg, một vụ tranh chấp thương hiệu liên quan tới mật ong Manuka nổi tiếng với khả năng kháng khuẩn đã từng diễn ra ở châu Úc. Những người nuôi ong ở New Zealand tuyên bố họ có quyền sở hữu duy nhất đối với cái tên “Manuka”. Trong khi đó, những người nuôi ong ở Australia khẳng định cây Manuka là loài thực vật cung cấp nguyên liệu cho mật ong Manuka, có nguồn gốc từ đất nước của họ.
Tính năng đặc biệt
Theo Peter Molan, một học giả và một khoa học gia nay đã nghỉ hưu ở New Zealand, bắt đầu nghiên cứu các đặc tính của mật ong từ hồi hơn 30 năm về trước, không mấy người thích loại mật ong được tạo ra bởi loài ong thụ phấn cho hoa của loài cây manuka bản địa.
Người ta từng vứt nó đi. Nếu anh nếm thử mật ong manuka đích thực thì nó có mùi rất nặng, cho nên người ta thường không thích nó.
Sau đó, Molan phát hiện có điều gì đó đặc biệt về mật ong manuka. Dường như nó có tính năng kháng khuẩn, không giống như các loại mật ong khác trên thế giới; một số nghiên cứu cho thấy nó có thể giúp lành vết thương và tăng cường hệ miễn dịch.
 |
| Ong thụ phấn cho các bụi cây manuka, loài cây bản địa của New Zealand. Ảnh COMVITA NZ LTD |
Cụ thể, tính năng chống khuẩn của các loại mật ong khác có được là do chất hydrogen peroxide vốn bị tan rã nhanh chóng trong cơ thể, trong khi chất tương tự trong mật ong manuka thì không có peroxide nên không tan rã như vậy.
Nhiều công dụng bảo vệ sức khỏe của loại mật ong này vẫn còn đang được kiểm nghiệm.
Thế nhưng, một khi tin tức về công dụng được cho là chữa lành vết thương của nó vượt ra ngoài biên giới New Zealand thì thứ sản phẩm này đã đi từ chỗ nằm bên lề thế giới mật ong đến trở thành một ngành kinh tế toàn cầu trị giá nhiều triệu Mỹ kim.
Những vị khách giàu có
Cách đây khoản mười năm về trước, hầu như không nước nào nhập khẩu mật ong từ New Zealand. Nhưng hiện nay, Trung Quốc và Hong Kong đã trở thành hai thị trường lớn nhất thế giới về lượng nhập khẩu mật ong Manuka.
Mật ong Manuka rất nổi tiếng, và người dân Trung Quốc rất ưng loại mật ong này. Người tiêu dùng thuộc tầng lớp trung lưu ở Trung Quốc không tin tưởng chất lượng mật ong “Made in China” nên họ sẵn sàng mua mật ong sạch của nước ngoài với giá cao hơn.
Với mức giá lên đến 1.789 nhân dân tệ (tương đương 279 đô la Mỹ) một hũ 500g mật ong manuka tại thượng hạng thì chỉ có những người thật sự giàu có mới đủ tiền mua được.
 |
| Công nhân của công ty Comvita kiểm tra thùng ong trên đảo North Island |
Theo Hãng tin Bloomberg, Comvita (New Zealand) là một trong những công ty sản xuất mật ong Manuka hàng đầu thế giới, có cơ cở nuôi ong ở đảo Long Island. Công ty Comvita đạt doanh số 231 triệu đôla New Zealand, trong đó một nửa nguồn thu này là từ người tiêu dùng Trung Quốc.
Tổng kim ngạch xuất khẩu mật ong của New Zealand đã đạt mức 121,5 triệu đô la Mỹ hồi năm 2014 so với chỉ 23,7 triệu đô la trong năm 2005.
Và nó còn có thể tăng nhiều hơn nữa: mục tiêu của chính phủ New Zealand là xuất khẩu mật ong manuka đạt 779 triệu Mỹ kim một năm, ngành công nghiệp mà tính đến năm 2028 sẽ trở thành có giá trị như ngành rượu vang của nước này.
Kết quả là việc hái ra tiền dẫn đến sự giành giật quyền sở hữu cái tên Manuka.
Những sự tranh giành
Mật ong Manuka là do ong thụ phấn trên một loại cây bụi có tên khoa học là Leptospermum scoparium (dân gian gọi là cây trà, Damask đỏ hoặc Manuka).
Loại cây này mọc nhiều ở Úc và New Zealand. Và trong khi mật ong ở New Zealand thu hút sự chú ý, người nuôi ong mật ở Úc cho biết mật ong của họ chính từ cây Manuka đã được luật pháp công nhận.
 |
| Một con ong bản địa đang hút mật của hoa mānuka, Ảnh wikipedia |
Leptospermum scoparium mọc ở cả New Zealand và Australia. Mặc dù giống Leptospermum scoparium ở New Zealand nổi tiếng hơn, những người nuôi ong ở Australia khẳng định mật ong của họ cũng có quyền lợi hợp pháp đối với thương hiệu Manuka.
 |
| Những bông hoa của loài cây Leptospermum scoparium. Ảnh: lookfordiagnosis.com |
Vào giữa năm 2016, công ty Capilano Honey, thương hiệu mật ong thống trị thị trường Australia, tuyên bố trên trang web rằng họ bán 3 loại mật Manuka với mức độ ngọt khác nhau. Gồm thấp, trung bình và cao. Và mọi sản phẩm của họ đều là mật ong nguyên chất.
Tuyên bố của Capilano Honey khiến John Rawcliffe, người phát ngôn của Hiệp hội Mật ong thượng hạng (UMF) tại New Zealand, bất bình. Theo ông, chỉ mật do ong ở New Zealand tạo ra mới xứng đáng mang tên mật ong Manuka. Những người nuôi ong, nhà sản xuất và xuất khẩu mật ong thuộc UMF chiếm khoảng 80% doanh số mật Manuka của New Zealand.
Ông Rawcliffe nói: “Người tiêu dùng kỳ vọng nếu là mật ong Manuka thì phải là từ New Zealand. Manuka là tên của bộ tộc thiểu số Maori. Chúng tôi quyết tâm bảo vệ nó”.
Ông cho rằng Manuka xứng đáng được bảo vệ như rượu sâm-banh hoặc các sản phẩm uy tín khác gắn bó với một khu vực hoặc một quốc gia. “Tôi có thể hái vài quả bắp làm rượu whisky nhưng tôi không thể gọi nó là whisky Scotland”.
Năm 2016, UMF đã nộp đơn xin đăng ký nhãn hiệu Manuka lên Chính phủ New Zealand. Họ cho biết động thái này là “nền tảng để bảo vệ một sản phẩm hạng nhất được quốc tế công nhận của riêng New Zealand”.
Ngày 9-8-2016, UMF đã tổ chức Hội thảo “Đây là Manuka”, với sự có mặt của nhiều nhà khoa học New Zealand, Úc, Nhật Bản và Trung Quốc đến bàn luận về sự đồng nhất hóa học của mật ong Manuka thật.
Trevor Weatherhead, Tổng giám đốc của Hội đồng Công nghệ mật ong Úc, cho rằng New Zealand không thể độc quyền về Manuka: “Chúng tôi cũng có đúng loại cây họ có”. Ông nói thêm mật ong Manuka do Úc sản xuất đồng chất lượng với mật ong Manuka của New Zealand.
Về chuyện khẳng định cái tên Manuka là tên trong ngôn ngữ của bộ tộc Maori ở New Zealand, theo ông Weatherhead cái tên này cũng có trong di sản của Úc: “Chúng tôi có chứng cứ chữ Manuka đã được sử dụng rất nhiều năm ở bang Tasmania. Người New Zealand chỉ nghĩ đến chuyện tiếp thị mà thôi”.
Theo Bloomberg, New Zealand có một lợi thế lớn. Ông Weatherhead cho biết cây Manuka không phổ biến ở Úc như ở New Zealand, điều đó làm hạn chế khả năng sản xuất mật ong chất lượng cao của ngành nuôi ong ở Úc: “Họ có nhiều vùng trồng cây Manuka. Ở đây thì có sự chọn lọc nơi lấy ong”.
Dương Nguyễn tổng hợp
Theo wikipedia, BBC
